Opowiadano mi o nieprzyjemnościach, na jakie się przybysze narażają, zanim nabiorą nawyku do stosowania się do praw i porządków miejscowych, zwłaszcza we względzie stosunków pomiędzy mężczyzną a kobietą. W Polsce, we wszystkich trzech zaborach, przewaga znajduje się po stronie męskiej – przewaga łagodzona zwyczajem w sferach towarzyskich wyższych, prawie nieograniczona w niższych. Bijanie, vulgo „pranie”, bab przez mężów uważa się za rzecz zwyczajną. Mężowie nie przypuszczają, ażeby im nie wolno być miało kobiet ich wygrzmocić od czasu do czasu. Z wyobrażeniem tym przybywają do Ameryki i doświadczenie – niekiedy gorzkie – naucza ich, że wolność w Ameryce jest we względzie tym niewolą. Mąż nie tylko ręki na żonę podnieść nie ma prawa, ale żona do odpowiedzialności pociągnąć go może nie tylko za bicie, ale nawet za stosowanie do niej wyrazów obelżywych. W ogóle w stanach, wchodzących do składu Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, mężowie za przekroczenia tego rodzaju karani bywają grzywną i dłuższym lub krótszym więzieniem. Istnieje jednak stan jeden – Delaware czy Maryland – w którym kara cielesna nie została jeszcze zniesiona*.


---
* Teo­dor To­masz Jeż, "Opo­wia­da­nie z wędrówki po ko­lo­niach pol­skich w Ame­ry­ce Północ­nej", w: "100/XX. Antologia polskiego reportażu XX wieku. Tom 1: 1901–1965", Wydawnictwo Czarne, 2014, str. 61 (wersja elektroniczna, format epub).