Książki z serii "Księgi tajemnic" są takie, bo ja wiem... Delikatnie mówiąc, niezbyt poważne. Autor jednej z nich udowadniał, że USA na Alasce zbudowały broń psioniczną, widziałem taką o mocy krzyształowych czaszek, coś o porwaniach przez UFO też pewnie by się znalazło. Dlatego z "pewną taką niśmiałością" sięgnąłem kiedyś po "Potwory" leżące na hipermarketowej wyprzedaży. Wystarczyło kilka minut przegladania i straszliwa księga znalazła się w moim koszyku.

Bo nie ma tu żadnej taniej sensacji. Miłośnicy podwodnych cywilizacji będą zawiedzeni, łowcy znad Loch Ness skrzywią się z niesmakiem. Richard Ellis bowiem bezlitośnie obala mity i na legendach suchej nitki nie zostawia. Co więcej, straszliwe potwory opisane naukowo i z dużą dozą sympatii stają się bliższe, mniej potworne. Zamiast okrutnego Lewiatana mamy urzekającą pieśń humbaka, kraken zmienia się w ogromną, lecz leniwą kałamarnicę.

A zarazem bezstronnie i ciekawie książka opisuje to, co mogłoby być, i to, o czym wiadomo, że jest... Np. świadectwa istnienia gigantycznych ośmiornic istnieją, i autor je przytacza - ale nie twierdzi, że na pewno są prawdą (podobnie jak nie udowadnia, że to bzdury). Opisuje też to, o czym wiemy, że jest, nie wiadomo tylko, czym jest. Nie wiemy na przykład, czym są wielkie bryły martwej tkanki wyrzucane co jakiś czas na plaże - i Ellis też nie wie, do czego się przyznaje.

Książka jest po prostu wielce ciekawym zbiorem mnóstwa kryptozoologicznych faktów. Niektóre z nich za jakiś czas przestaną być "krypto", inne powędrują na półki z bajkami. Wszystkie jednak warte są zainteresowania.