Argentyna. Małe północne miasteczko. Podczas wizyty w domu publicznym doktor Eduardo Plarr spostrzega młodą kobietę z małym szarym znamieniem poniżej linii włosów. Zwraca na nią uwagę, ale naprawdę spotykają się dopiero po pewnym czasie, kiedy Klara, bo tak ma dziewczyna na imię, jest już żoną Fortnuma, konsula honorowego. Plarr kupuje jej parę okularów przeciwsłonecznych i tak Klara zostaje jego kochanką. Wkrótce potem Fortnum zostaje pomyłkowo porwany przez grupę partyzanów argentyńskich i grozi mu śmierć. Plarr, który nawiązuje kontakt z porywaczami, zrobi wszystko, aby ocalić konsula...

Sensacyjna fabuła jest u Greena przyczynkiem do głębszej refleksji nad postawami ludzkimi i najważniejszymi dla człowieka wartościami. Jest to książka o potrzebie miłości i obawie przed nią. Plarr nie wierzy w miłość i być może podświadomie zazdrości Fortnumowi jego zdolności do uczucia. Sam czuje w sobie jakąś niemoc. Jednak i on w pewien sposób się zaangażuje. Podobnie jak Klara. Podobnie jak Fortnum, który tak powie do żony: "Nie ma nic złego w miłości, Klaro. Przytrafia się każdemu. I nie ma znaczenia, kogo się kocha. Wplątujemy się (...) zostajemy porwani (...) przez pomyłkę"[1].

Ale to nie tylko refleksja o miłości i jej pragnieniu. To także dramat postaw. Green ukazuje ludzi słabych, grzeszników, uwikłanych w życie: alkoholika, byłego księdza, byłą prostytutkę... Jednak w chwili próby potrafią się oni wznieść ponad siebie, ponad własną niemoc i słabość.

Myślę, że Green chce nam powiedzieć, że jest w człowieku jakieś światło, okruch dobra ukryty pod skorupą grzechu i dlatego, póki trwa życie, nie należy spisywać go na straty, bo nigdy nie wiadomo, do jakiego poświęcenia okaże się ostatecznie zdolny. Simone Weil pisała: "Każda istota domaga się w milczeniu, aby odczytano ją inaczej"[2]. I o tym właśnie jest ta książka. O tym, żeby odczytywać inaczej.



---
[1] Graham Green, "Konsul honorowy", tłum. Irena Doleżal-Nowica, wyd. Pax, 1977, str. 239.
[2] Simone Weil, "Wybór pism", przekład i opracowanie: Czesław Miłosz, wyd. Znak, Kraków 1991, str. 161.