Opowiadanie ukazujące trudną sytuację chłopów. Już sam tytuł wskazuje na to, że Sienkiewicz chciał dać zarys ogólny każdej wsi i jej sytuacji w Polsce.

Niedola uwłaszczonego chłopa, którym nikt się nie interesował, a ze względu na brak wykształcenia nie mógł dać sobie rady sam.

Jest to smutne opowiadanie z elementami komizmu, choćby przez postać Zołzikiewicza czy nazwy własne brzmiące ironicznie (Barania Głowa, powiat Osłowicki, Burak).

Książka podobała mi się pomimo przygnębiającej treści.