Nieznane sensacyjne szczegóły biografii byłego oligarchy i niezwykłe listy z więzienia.


"Teoretycznie, zgodnie z prawem, był wolny przez półtorej godziny. Zgodnie z prawem mógł wstać i wyjść z prokuratury na ulicę, zorganizować konferencję prasową, choćby od razu w parku naprzeciw, zwrócić się do miasta i świata, wypić herbatę w kawiarni, spotkać się z żoną, uciec w końcu".

"Dokończyć to, co obiecałem ludziom i odejść, dlatego że w biznesie trzeba być gotowym na okrucieństwa i bezkompromisowość, a na mojej skorupie pojawiła się szczelina".

"Chce się żyć w normalnym kraju. Ale tutaj".

"Życie robi ze mnie polityka, robi poprzez »nie chcę«, poprzez odpowiedzialność za tych, którzy uwierzyli. Gdyby można byłoby przerzucić tę odpowiedzialność na kogokolwiek innego. Ona uciska i dusi. A zrzucić jej nie można. Przekazać, jeśli ktoś weźmie, można, a zrzucić - to zdrada. Nie mogę".


Książka Walerija Paniuszkina "Więzień ciszy" jest próbą dokonania rzetelnej analizy sprawy Chodorkowskiego, zrozumienia jej przyczyny i konsekwencji. Paniuszkin odtwarza szczegółowy obraz wydarzeń od aresztowania Chodorkowskiego do ogłoszenia wyroku i proponuje swoją wersję wydarzeń na podstawie zebranych przez niego faktów. Książka powstała w oparciu o korespondencję Walerija Paniuszkina z Michaiłem Chodorkowskim, która nawiązała się podczas procesu sądowego, a także na podstawie rozmów autora z krewnymi i przyjaciółmi skazanego oraz reportaży z sali sądowej. Walerij Paniuszkin opowiada historię Chodorkowskiego jako biznesmena, założyciela najbardziej efektywnej i przejrzystej spółki naftowej w Rosji. W tej opowieści zebrane zostały mało znane szczegóły biografii Chodorkowskiego i historii Jukosu.

"Więzień ciszy" jest książką nie tylko o sprawie Chodorkowskiego, ale także o współczesnej Rosji. Jak określa ją sam autor, jest "historią o tym, jak człowiek w Rosji może zostać wolnym i co mu za to grozi".


Michaił Chodorkowski - rosyjski przedsiębiorca, były właściciel Jukosu i założyciel fundacji "Otwarta Rosja". W 2004 roku uważany za najbogatszego człowieka w Rosji, zajmował wówczas 16. pozycję na liście najbogatszych na świecie miesięcznika "Forbes". Pierwszy milion zarobił na handlu komputerami i elektroniką, ale prawdziwy rozwój jego imperium zawdzięcza prywatyzacji przedsiębiorstw naftowych i metalurgicznych w latach 90. XX wieku. Wtedy Chodorkowski przejął zadłużony Jukos, który po paru latach stał się modelowym wręcz przykładem nowoczesnego zarządzania, a jego wartość kapitałowa od 1998 do 2003 r. wzrosła stukrotnie. Rosnąca siła Chodorkowskiego, jego niezależność i zapewne polityczne ambicje legły u podstaw narastającego konfliktu z Kremlem. 25 października 2003 r. został oskarżony o nieprawidłowości przy prywatyzacji przedsiębiorstw i aresztowany. Będąc w areszcie, zrezygnował z funkcji szefa koncernu Jukos.

W maju 2005 r. Moskiewski Sąd skazał Chodorkowskiego na 9 lat pozbawienia wolności i odbycia kary w kolonii karnej. We wrześniu 2005 r. Sąd Miejski w Moskwie obniżył karę więzienia do 8 lat. Został zesłany do "uranowej" kolonii IK-10 w Krasnokamieńsku w obwodzie czytyjskim.

Żonaty. Ojciec czwórki dzieci.

[Prószyński i S-ka, 2006]