Polska historiografia stroni od wgłębiania się w problemy stosunków polsko-żydowskich, jest to bowiem temat obarczony emocjami, a zarazem bardzo istotny dla tożsamości Polaków. Wraz z poszerzaniem się zakresów badań historycznych coraz wyraźniej ujawniają się białe plamy w dziejach mniejszości zamieszkujących ziemie polskie. Historia miast nie daje się naświetlić bez omówienia aktywności wyznawców judaizmu w dziedzinach zarówno gospodarczych, jak i kulturalnych. Byli oni pionierami bankowości i przemysłu, filantropami fundującymi szkoły, biblioteki, szpitale i placówki kultury - z niektórych korzystamy do dzisiaj. Opis życia politycznego Polski międzywojennej jest niepełny, gdy pominie się ważne i aktywne partie żydowskie. Wyjaśnienie zjawiska antysemityzmu i jego roli w polskiej polityce oraz praktyce społecznej wydaje się kluczowe dla rozumienia tamtej epoki, a także współczesności, jak tego dowodzą kolejne dyskusje wybuchające, gdy tylko poruszony zostaje temat postaw Polaków w czasie Zagłady albo pogromu w Kielcach w roku 1946 czy mordu w Jedwabnem w 1941. Kwestia miejsca Żydów w szeroko pojętej kulturze polskiej jest z tymi zagadnieniami ściśle związana.


Doktor Alina Cała jest pracownikiem Żydowskiego Instytutu Historycznego, pionierem badań stosunków polsko-żydowskich w XIX i XX w. Autorką pracy "Asymilacja Żydów w Królestwie Polskim, 1864-1897. Postawy, konflikty, stereotypy" (PIW, 1989), a także wielu artykułów i współautorką opracowań bibliograficznych oraz redaktorką wyboru autobiografii młodzieży żydowskiej z okresu międzywojennego, "Ostatnie pokolenie" (wyd. Sic!, 2003). Obecnie pracuje nad dziejami antysemityzmu w Polsce.

[Oficyna Naukowa, 2005]