Prawie 600 lat temu, zimą 1417 roku, pewien niski mężczyzna pod czterdziestkę – włoski humanista, pisarz, sekretarz apostolski i łowca ksiąg Poggio Bracciolini – zdjął z bibliotecznej półki bardzo stary rękopis, zobaczył podekscytowany, co odkrył, i polecił to skopiować. Dziełem tym był ostatni istniejący tekst przepięknego poematu "O rzeczywistości" autorstwa rzymskiego filozofa Lukrecjusza. Ponowne wprowadzenie do obiegu antycznej książki zawierającej rewolucyjne (jak na owe czasy) koncepcje dotyczące stworzenia wszechświata – bez pomocy bogów, z atomów poruszających się bezładnie w przestrzeni w niekończącym się procesie tworzenia i destrukcji – dało początek nowej epoce w dziejach kultury, nazwanej renesansem. Zainspirowało artystów, takich jak Botticelli, i filozofów, takich jak Giordano Bruno; ukształtowało myślicieli, m.in. Galileusza, Freuda, Darwina i Einsteina; miało rewolucyjny wpływ na pisarzy: od Montaigne'a i Szekspira do Thomasa Jeffersona. W swojej barwnej opowieści Stephen Greenblatt przedstawia historię owego niezwykłego odkrycia, opisując je na szerokim tle historycznym i kulturowym, począwszy od starożytnej Grecji i działalności Epikura, poprzez starożytny Rzym, w którym poemat powstał, oraz średniowiecze, renesans i oświecenie, aż po czasy współczesne.


Stephen Greenblatt. Czołowy amerykański krytyk literacki, teoretyk literatury i kulturoznawca. Ekspert w zagadnieniach związanych ze sztuką renesansu, badacz Szekspira i jego dorobku; autor wielu prac poświęconych tym tematom, zarówno artykułów, jak książek, m.in. "Will in the World" i "Zwrot: Jak zaczął się renesans". Zdobywca National Book Award i Nagrody Pulitzera w kategorii literatury niebeletrystycznej. Od 1997 jest profesorem nauk humanistycznych na Harvardzie.

[Albatros A. Kuryłowicz, 2012]