Rec. Marcin Kłak

Ocena: 5/6

Mało kto wie, że oprócz pisania Tolkien hobbistycznie zajmował się też tworzeniem ilustracji. W Hobbicie w malarstwie i grafice J.R.R. Tolkiena autorzy przybliżają czytelnikom tę mniej znaną twarz wielkiego twórcy. Dzięki nim możemy przekonać się, jak profesor z Oksfordu radził sobie z tuszem, ołówkiem, kredką czy akwarelami.

Pytanie czy Tolkien był dobrym rysownikiem nie jest wcale proste. W albumie zaprezentowano zarówno szkice, jak i wersje finalne jego dzieł. Część z nich urzeka odbiorcę już na pierwszy rzut oka, inne zaś łatwiej docenić dopiero po głębszej analizie. Widać też, że rysowanie postaci nie było mocną stroną autora (z czego zresztą zdawał on sobie sprawę). Jednak bez względu na jakość artystyczną zaprezentowanych prac stanowią one cenny dodatek – mapy pozwalają czytelnikowi łatwiej odnaleźć się fantastycznym świecie, zaś rysunki ułatwiają zanurzenie się w wizję Śródziemia.

Część z zaprezentowanych ilustracji jest dość dobrze znana. Chociażby mapa Throra czy mapa Dzikich Krain, które reprodukowane są w niemalże każdym wydaniu Hobbita. W albumie można także znaleźć grafiki, które dla czytelników nie zgłębiających twórczości Tolkiena są nowością.

Publikacja nie byłaby nawet w połowie tak ciekawa, gdyby prezentowanym grafikom nie towarzyszyło omówienie. Wayne Hammond i Christina Scull wykonali ogromną i cenną pracę. Już samo zebranie wszystkich rysunków w jednym miejscu musiało wymagać dogłębnych studiów. Opatrzenie ich zaś wnikliwym komentarzem jest nie do przecenienia. Tekst w tym albumie nie jest nudnym dodatkiem opisującym poszczególne prace. Jest on tak samo ważny jak ilustracje i co najmniej równie interesujący. Autorzy zwracają uwagę na nieraz kosmetyczne różnice między szkicami i porównują je zarówno do finalnej, jak i pierwotnej wersji książkowego Hobbita. W kilku miejscach posiłkują się listami Tolkiena, w innych zmuszeni są bazować jedynie na własnych przypuszczeniach. Z komentarzy i zamieszczonych reprodukcji grafik wyłania się więc nie tylko obraz świata opisanego w książce, ale także fragment historii powstawania Hobbita.

Trzeba jednak mieć świadomość, że album nie jest publikacją skierowaną do wszystkich. Trudno bowiem wyobrazić sobie by przeciętny czytelnik, któremu podobała się książka czy też widz oczarowany filmem był zadowolony z tej pozycji. Jest ona zdecydowanie przeznaczona dla fascynatów Śródziemia.

Hobbit w malarstwie... to niewątpliwie tytuł wart uwagi każdego tolkienisty. Ten przepięknie wydany album zawiera liczne rysunki i szkice związane z pierwszą wydaną książką profesora z Oksfordu. Bogaty i wnikliwy komentarz pozwala nie tylko podziwiać same ilustracje, ale także analizować ich osadzenie w fantastycznym uniwersum. Po lekturze pozostaje zadowolenie oraz nadzieja, że wydawnictwo zdecyduje się też na publikację wcześniejszej książki tych samych autorów koncentrującej się na twórczości wizualnej Tolkiena - J.R.R. Tolkien: Artist and Ilustrator.

Marcin Kłak jest autorem bloga www.skrzydlaksiazek.wordpress.com