Wszyscy biblionetkowicze streszczają tu książkę, a nikt nie pokusi się, żeby zastanowić się, o czym tak naprawdę ona mówi. Spłycanie tekstu tylko do poziomu fabuły to ogromne niedopowiedzenie.

"Lolita" to jedna z największych literackich hybryd wszech czasów. Jest w niej chyba cała historia literatury: biblijna księga "Pieśni nad pieśniami", Merimée, Flaubert, Dostojewski, Huysmans, Baudelaire, poezja modernistów francuskich, Joyce, kryminał, erotyki, powieść drogi. Trzeba mieć zasobną biblioteczkę i dużo czasu, żeby w ogóle zacząć ją czytać (zdecydowanie nie polecam czytelnikom niedoświadczonym).

Jednocześnie to jedna z tych nielicznych książek, których piękno objawia się dopiero po skończeniu lektury. Wiele chwil i myśli można poświęcić poszukiwaniu sensu tej powieści. O "Lolicie" napisano wiele rozpraw historycznoliterackich, widziano w niej opowieść pornograficzną, dziennik zboczeńca-pedofila, opowieść o miłości, o uzależnieniu, a nawet o totalitaryzmie. Dla mnie jednak jest to książka o dwóch kulturach. Nabokow w "Lolicie" pogrzebał modernizm i "starą" kulturę europejską, tak jak przed nim Flaubert pogrzebał romantyzm w "Pani Bovary". "Lolita" to dla mnie emanacja nowej kultury masowej - młodej i prymitywnej, która wyssała soki z europejskiego dziedzictwa kulturowego i przyczyniła się do jego upadku. Humbert - pisarz, poeta, erudyta, poliglota, reprezentuje sobą to wszystko, co przez wieki wniosła do kultury Europa. Nagle zjawia się Lolita, ze swoją gumą do żucia, swingiem i komiksami. Humbert traci dla niej głowę i rozmienia się na drobne, zupełnie jak nasz europejski dorobek, w II połowie XX wieku wyparty przez amerykański. W tym kontekście słusznie wydaje mi się zdanie, które cytuje Nobokow w posłowiu, że "Lolita" to uwiedzenie "Starej Europy przez młodą Amerykankę".