Dodany: 10.09.2007 14:06|Autor: Anna 46
Świat Dysku w pigułce - ściągawka dla opornych i niezdecydowanych
Terry Pratchett - moralista, filozof, humanista, humorysta, odwołujący się do obecnej rzeczywistości, a także do zdarzeń historycznych i fikcyjnych; intelektualista. Twórca ponad 30 książek wchodzących w skład cyklu przygód, rozgrywających się w wymyślonym przez niego Świecie Dysku. Ponadto napisał on dwie trylogie. Pierwsza z nich opowiada o przygodach młodzieńca Johnna Maxwella i jego dziwacznych przyjaciołach. Druga natomiast o perypetiach kilkucentymetrowych, humanoidalnych stworzonkach (Nomach) mieszkających na Ziemi. Wraz z Neilem Gaimanem stworzył on niebanalną parodię filmu Omen. Chociaż Omen jest dobry, ani on (ten Omen), ani wyżej wymienienione trylogie nas nie tu nie interesują! :-)
"W odległym, trochę już zużytym układzie współrzędnych, na płaszczyźnie astralnej, która nigdy nie była szczególnie płaska"...( Kolor Magii), tak rozpoczyna się pierwsza książka ze Świata Dysku. Dysk jest prawie całkowicie płaski, zgodnie z indyjskimi legendami, z których Pratchett korzystał, podczas tworzenia swego świata. Znajduje się on na grzbietach czterech słoni (Berilia, Wielki T'Phon, Jerakeen, Tubul), które natomiast stoją na skorupie ogromnego (a może nawet jeszcze większego) żółwia A'Tuina, ociężale płynącego przez wszechświat. Rok na Dysku trwa 13 miesięcy i liczy około 800 dni. Kompas wskazuje cztery główne kierunki: osiowy, obrotowy, krawędziowy oraz opaczny. Tylko tutaj szansa jedna na milion, sprawdza się w dziewięciu na dziesięć przypadków!
Angielski pisarz stworzył ten świat, by móc stroić sobie żarty ze znanych schematów fantasy. Z czasem Dysk zaczął żyć własnym życiem, a jego bohaterowie wprost wymykali się Pratchettowi spod jego twórczej władzy, prowadząc często do zaskakujących (zwłaszcza dla ich twórcy) zdarzeń i zabawnych sytuacji.
Nie trudno jest znaleźć podobieństwa krajów i krain znajdujących się na Dysku, z tymi z naszej rzeczywistości. I tak Efebia, gdzie filozofowie sprawdzają słuszność swych twierdzeń, strzelając z łuków do żółwi, to starożytna Grecja, a Djelibeybi - kraina nad rzeką Djel to starożytny Egipt. Imperium Agatejskie z armiami z terakoty i trudnymi egzaminami z literatury dla potencjalnych czyścicieli szamba, to połączenie dawnych i współczesnych Chin. Genoa, baśniowe miasto, pełne magii voodoo, do którego udają się trzy wiedźmy w Wyprawie Czarownic, przypomina Nowy Orlean. Daleko oddalony od reszty krain na Dysku, kontynent XXXX pełen kangurów, okrągłych kapeluszy i puszkowego piwa, to oczywiście Australia.
Pratchett w bardzo zręczny sposób, żartuje sobie ze znanych bajkowych faktów, a także z dzieł Williama Szekspira (Makbeta, Snu Nocy Letniej, Hamleta) i z książek popularnych pisarzy fantasy: F. Leibera, M. Moorcocka, czy twórcy legendarnej postaci Conana Barbarzyńcy, R. Howarda.
Kopciuszek nie chce wyjść za księcia, ponieważ ten jest żabą (Wyprawa Czarownic), a królewski błazen zostaje mianowany na króla (Trzy wiedźmy). Conan Barbarzyńca na Dysku ma na imię Cohen i jest bezzębnym staruszkiem, chodzącym w butach ortopedycznych
Książki z cyklu Świat Dysku, można podzielić na cztery oddzielne cykle przygód poniższych bohaterów:
- ciągle pakującego się w kłopoty i o dziwo wychodzącego z nich bez żadnego szwanku Rincewinda,
- pełną uporu i zasad, które powinni przestrzegać wszyscy z wyjątkiem niej samej, wiedźmie babci Weatherwax,
- antropomorficznie zaprezentowanej Śmierci o kościstym ciele i GŁUCHYM, PEŁNYM GROZY głosie,
- oraz o strażnikach z Ankh-Morpork, unikających wszelkich niebezpieczeństw, ale również dzielnie - w większości przypadków - stawiających czoło złu.
Rincewind jest uznany za najgorszego maga jaki kiedykolwiek żył na Dysku. W ryzykownych przygodach towarzyszy mu stworzony z drewna magicznej, myślącej gruszy, niezniszczalny Bagaż. Największym marzeniem maga jest spędzić życie w spokoju na jakimś bezludzi. Z powodu swej znajomości ze Śmiercią, za nic nie może zrealizować tego osobistego życzenia. Rincewind - tchórzliwy, flegmatyczny, cyniczny mag-partacz jest przeciwieństwem bohaterów w stylu Conana. Pojawia się w książkach: Kolor magii, Blask fantastyczny, Czarodzicielstwo, Eryk, Ciekawe Czasy, Ostatni Kontynent, Ostatni Bohater, Nauka Świata Dysku.
W książkach o babci Weatherwax Pratchett, wykorzystuje sceny i postacie z dzieł m.in. W. Szekspira oraz popularnych bajek. W Trzech wiedźmach babcia wraz z nianią Ogg i młodą Magrat w iście makbetowskim stylu rozwiązują problem sukcesji tronu w zamieszkałym przez nie państwie Lancre. W Wyprawie czarownic podróżują do odległej Genoi, by nie dopuścić do ślubu pewnej księżniczki z zielonym księciem (nie Shrekiem), natomiast w Panowie i Damy stają naprzeciw inwazji złowrogich elfów i ich mroźnej królowej.
Pierwszą książką z serii przygód Śmierci jest Mort, gdzie Śmierć przyjmuje ucznia, który doprowadza do groźnej w skutkach pomyłki. Kosiarz opowiada o emeryturze Śmierci i jego próbach ludzkiego życia. W Muzyce duszy Śmierć wraz ze Śmiercią Szczurów i swą wnuczką Susan, musi uporać się z szaleństwem muzyki rockowej. W Wiedźmikołaju Śmierć zostaje zmuszony do chwilowej zmiany swego zawodu i zajęcia miejsca dyskowego świętego Mikołaja.
Przygody strażników z Ankh-Morpork (największego i najmroczniejszego państwa-miasta na całym Dysku) dostarczają sporej dawki sensacji i kryminału, w stylu Agaty Christie. Nocna Straż dowodzona przez kapitana Vimesa, zmaga się z przywołanym przez kultystów olbrzymim smokiem (Straż! Straż!), maniakalnym zabójcą używającym pierwszego dyskowego pistoletu (Zbrojni), szalejącymi po mieście golemami (Na glinianych nogach) oraz z wojną z pustynnym krajem Klatchu (Bogowie, Honor, Ankh-Morpork). Na glinianych nogach odwołuje się do żydowskiej legendy, o tym jak w XIV wieku niejaki rabin Loewe powołał do życia glinianego stwora Golema, do obrony praskiego getta przed unicestwieniem.
(Za Mirosławem Skrzydło)
http://tinyurl.com/2ese3h
Wybierajcie, przebierajcie, szukajcie "swego bohatera" i bawcie się dobrze! :-)))