W książce "Włoskie szpilki" Magdalena Tulli prowadzi narrację na wielu poziomach. Jednym z nich jest wspomnienie dorosłej już kobiety o swoim dzieciństwie, które przypadło na lata 60. XX wieku. Dzieciństwo smutne, szaro-bure tak jak smutna i szara była wówczas rzeczywistość PRLu. Tylko że mała Magdalena miała też inny świat, świat zza żelaznej kurtyny, kolorowy i dostatni. W Mediolanie mieszkała rodzina jej ojca, Włocha z pochodzenia. Tam dziewczynka spędzała wakacje. Świat Magdaleny rozpadał się na dwie części, zimny, obcy, niezrozumiały - polski i beztroski, barwny - włoski.

Drugi poziom stanowi relacja Magdaleny z matką, która po traumatycznych przeżyciach wojennych nie potrafi być ciepła i czuła wobec jedynaczki, dziewczynka musi sobie poradzić ze światem bez jej wsparcia. próbuje ją jednak zrozumieć i nie ma żalu.

Trzeci poziom narracji mieści się w sferze ogólnospołecznej. Poprzez przeżycia małej dziewczynki poznajemy sytuację społeczną trudnych lat 60. Szczególnie zaś roku 1968.

Zdaje się, że poziomy te świetnie ze sobą współgrają. Wniosek jest jeden i oczywisty: w szarym świecie realnego socjalizmu ktoś, kto poznał rzeczywistość za zachodnią granicą, nie może się czuć dobrze. Tym bardziej dziecko w świecie dzieci, bo to świat bardziej jeszcze okrutny i bezwględny niż świat dorosłych. Magdalena była inna, nie należała do żadnej z tych rzeczywistości w pełni. A w PRLu grzechem było wyróżniać się, choćby włoskimi szpilkami....

Jest to, moim zdaniem, piękna książka o samotności, wyobcowaniu i pogodnej zgodzie na to, co niesie życie. Bohaterka "Włoskich szpilek" uosabia powojenne pokolenie urodzone w latach 50. XX wieku, które, żyjąc w biedzie realnego socjalizmu, już zawsze będzie się czuć gorsze od swoich rówieśników z lepszego świata. Zawsze już będzie uciekać. Książkę kończą słowa "I tak to jest z nami lisami. Będziemy przez pokolenia przemykać z jednego snu w drugi, z drugiego w trzeci."
Wiem coś o tym....

Włoskie szpilki (Tulli Magdalena)