"Żałoba" jest kroniką wydarzeń, jakie miały miejsce w Polsce przez pierwszych dziesięć dni po tragicznym wypadku samolotu pod Smoleńskiem. W katastrofie zginęła niemal setka reprezentantów państwa polskiego, z prezydentem Lechem Kaczyńskim na czele.

"Żałoba" pisana jest ze środowiskowej perspektywy, choć prezentuje także inne głosy: polityków, dziennikarzy, ludzi kultury. Zawiera teksty, wywiady, wspomnienia o zmarłych i komentarze, które wzbudziły wyjątkowe zainteresowanie czytelników witryny "Krytyki Politycznej".


"Szanuję ludzi, nie szanuję symbolu. Szanuję każdą ofiarę Katynia, wtedy i teraz, każdego człowieka, który tam zginął. Nie szanuję Katynia jako symbolu polityki historycznej, polityki śmierci. […] Żal mi załogi samolotu, żal mi BOR-owców… żal mi wszystkich na pokładzie tego samolotu, którzy nie wyznawali doktryny polityki historycznej, a jednak na jej ołtarzu zostali złożeni. Ich żal mi najbardziej".
Cezary Michalski

"To, co widzę wokół, obnaża dojmujący brak alternatywnych, świeckich, ludzkich rytuałów zbiorowych. Pozwoliłyby one przeżyć wspólną traumę katastrofy w kojącej bliskości innych, w pełnej współodczuwania ludzkiej wspólnocie i nie popadać przy tym w neurotyczny teatr katolickiego nacjonalizmu".
Olga Tokarczuk


Wśród autorów: Zygmunt Bauman, Agata Bielik-Robson, Ryszard Bugaj, Kinga Dunin, Izabella Cywińska, Maciej Gdula, Manuela Gretkowska, Joanna Kluzik-Rostkowska, Ivana Krastev, Henryka Krzywonos, Bronisław Łagowski, Magdalena Łazarkiewicz, Andrzej Mencwel, Cezary Michalski, David Ost, Tomasz Piątek, Janusz Rudnicki, Sławomir Sierakowski, Małgorzata Szumowska, Magdalena Środa, Andrzej Walicki.

[Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2010]