Michael Cunningham to jeden z najlepszych współczesnych pisarzy amerykańskich. Jak dotąd znany był mi tylko z nazwiska, chociaż od jakiegoś czasu na mojej półce czekają jego "Godziny" - powieść nagrodzona Pulitzerem, której ekranizacja, w gwiazdorskiej obsadzie, ma na swoim koncie Złoty Glob i Oscara. Z pewnością w niedalekiej przyszłości zapoznam się z "Godzinami", jednak pierwsze osobiste spotkanie z tym autorem odbyłam przy okazji lektury jego najnowszej książki, "Nim zapadnie noc".

Peter i Rebecca to nowojorskie małżeństwo po czterdziestce. Ona jest redaktorką w czasopiśmie "Blue Light", on prowadzi galerię sztuki. Są zamożni, mieszkają w SoHo, a ich jedyna córka Bea zrezygnowała ze studiów i wyjechała do Bostonu, gdzie zatrudniła się jako barmanka - stanowi to dla rodziców problem i mniej lub bardziej świadomie szukają w sobie winy za to, jak pokierowała swoim życiem. Wielkie uczucie z początków małżeństwa wypaliło się po ponad dwudziestu latach wspólnego życia - Peter i Rebecca są razem bardziej z przyzwyczajenia, niż z jakiegoś innego powodu.

Ten, zdawałoby się, poukładany i stabilny świat zachwieje się, kiedy przyjedzie do nich młodszy brat Rebekki, Ethen, zwany w rodzinie Myłkiem. Myłek jest dużo młodszy od siostry - urodził się, kiedy Rebecca była już prawie dorosła i przysparza rodzinie masę kłopotów. Bardzo zdolny, zmieniał kilkakrotnie szkoły, miał problemy z narkotykami, nie potrafi znaleźć dla siebie miejsca. Jego kilkudniowa wizyta w domu siostry i szwagra będzie miała ogromny wpływ na tego ostatniego. Peter będzie musiał przeanalizować kilka spraw, uporać się z problemami z przeszłości i podjąć pewne decyzje - pozornie błahe wydarzenia postawią pod znakiem zapytania jego przyszłość z Rebeccą...

Peter jest osobą niezwykle skomplikowaną; z jednej strony - to koneser sztuki o wyrobionej pozycji w swojej branży, którego galeria odnosi sukcesy, z drugiej - człowiek niepewny swojej wartości, stawiający się w cieniu zmarłego przed wielu laty brata. Szuka niepowtarzalnego piękna - w filmach Felliniego, powieściach Manna i Fitzgeralda, muzyce Schuberta i Coltrane'a, ale również w pracach młodych artystów, których spotyka w związku ze swoją pracą. Początkowa niechęć do Myłka zmienia się w pewnym momencie w niemal obsesyjne uwielbienie jego młodości, witalności i czysto fizycznej urody. Nie bez znaczenia jest tu fakt, że Matthew, brat, którego Peter darzył ogromnym przywiązaniem i którego starał się w dzieciństwie i wczesnej młodości naśladować, był homoseksualistą. Nie do końca określone uczucia względem Myłka przerażają go, ale jednocześnie dają mu poczucie więzi i bliskości ze zmarłym bratem.

Akcja powieści obejmuje zaledwie kilka dni, niecały tydzień - jeden z wielu w życiu Petera. Obserwujemy go w czasie przyjęcia, na które wypadało iść, w czasie odpoczynku, pracy oraz negocjacji z klientami i artystami, których chce pozyskać dla swojej galerii. Poznajemy osoby z jego najbliższego otoczenia, ludzi, którzy pomimo nierzadko wieloletnich kontaktów tak naprawdę go nie znają - widzą tylko zewnętrzną powłokę Petera Harrisa, sympatycznego i kulturalnego czterdziestokilkulatka.

Właściwie w postępowaniu wszystkich bohaterów kryje się jakieś drugie dno i nie można jednoznacznie ocenić ani Rebecki próbującej zmienić brata, a przez to zatrzeć niepowodzenia wychowawcze względem własnej córki, ani Myłka, który niby chce zacząć życie od nowa, ale na dobrych chęciach kończy, ani Petera z jego wszystkimi lękami i uprzedzeniami.

Mimo że napisana przystępnym i łatwym językiem, powieść Cunninghama nie należy do najłatwiejszych. To opowieść, w której możemy dostrzec również obraz naszych własnych lęków i obaw. Bo podobnie jak Peter lękamy się odrzucenia, samotności, starości, śmierci...

I może właśnie dlatego warto po nią sięgnąć.


[Recenzję opublikowałam na moim blogu]