Każdy był kiedyś dzieckiem. To oczywiste, jednak z biegiem lat tamten miniony czas niebezpiecznie zaczyna zacierać się w pamięci, by ostatecznie z codzienności zamienić się w zamierzchłą przeszłość. Amerykańska pisarka Harper Lee dzięki niezwykłej powieści "Zabić drozda" przenosi czytelnika z powrotem w okres dzieciństwa, ukazując równocześnie, że dzieci wiedzą więcej na temat życia niż wydaje się dorosłym.

Akcja powieści umieszczona została w małej, wyimaginowanej miejscowości Maycomb w Stanach Zjednoczonych, w latach 30. ubiegłego wieku. Główną bohaterką, której oczyma oglądane są przedstawione wydarzenia jest Jean Louise, kilkuletnia córka znanego w okolicy adwokata. Dziewczynka zamiast nosić ładne sukienki i uczyć się dobrych manier, jak przystało młodej damie z dobrego domu, spędza całe dnie na podwórku. Ubiera znoszone ogrodniczki i przedstawia się jako Smyk. Razem z niewiele starszym bratem, Jemem, oraz kolegą, Dillem zmagając się z trudnymi do pojęcia realiami ludzi dojrzałych, co dzień przekraczają wrota wyobraźni. Apogeum ich pomysłów przypada na czas wakacji, o czym przekonują się wszyscy wokół obecni.

W pewnym momencie w ich względnie poukładany, mały świat wkraczają sprawy dorosłych. Gdy ojciec dzieci, Atticus Finch, zajmuje się sprawą oskarżonego o gwałt czarnoskórego Toma Robinsona presja społeczeństwa siłą rzeczy wymusza na dzieciach zajęcie określonego stanowiska.

Świeże spojrzenie oraz nienaruszona stereotypami postawa Smyka i Jema zmusza do refleksji na temat nieuzasadnionego rasizmu, absurdalnych schematów, którymi kierują się ludzie oraz znaczenia istnienia wymiaru sprawiedliwości. Czy w tamtych czasach słowo człowieka czarnoskórego ma szansę zwyciężyć ze słowami ludzi białych? Jakie znaczenie ma siła opinii publicznej w starciu z kodeksem moralnym? I czy dzieciom naprawdę potrzebna jest nienaganna ogłada, czy może wystarczą prawidłowe wzorce?

Spośród dorosłych na szczególną uwagę zasługuje Atticus Finch, który swoim postępowaniem odpowiada na moje ostatnie pytanie. Traktuje własne dzieci jak przyszłych dojrzałych ludzi, nie unika kłopotliwych pytań ani trudnych spraw. Jest człowiekiem idącym przez życie jasno określoną ścieżką, chociaż posiada własny balast przykrych doświadczeń.

Trudno powiedzieć, czy autorka wzorowała postać Atticusa na własnym ojcu- pisarka bowiem sama jest córką prawnika, a w młodości studiowała prawo. Niewątpliwie jednak wątki autobiograficzne pomogły jej stworzyć wiarygodną i wartościową treść. "Zabić drozda" jest jedyną wydaną powieścią Harper Lee, docenioną nagrodą Pulitzera w 1961 roku. Warto samemu przekonać się o słuszności przyznanego wyróżnienia, oraz przypomnieć sobie własne wczesne lata.