Jacek Dukaj to jeden z najbardziej znanych polskich pisarzy fantastyki, wielokrotnie nagradzany (m.in. Europejską Nagrodą Literacką, Zajdlem czy Sfinksem). Siła jego prozy tkwi w doskonałej umiejętności kreowania światów alternatywnych i łatwości w operowaniu pięknym stylem oraz złożoności intryg i bohaterów. Przykładem dzieła zawierającego wszystkie te elementy są jego „Inne pieśni” - utwór złożony, o wielorakich możliwościach interpretacyjnych.

Akcja tej powieści toczy się na alternatywnej Ziemi, której fizyka jest zgodna z poglądami filozoficznymi Empedoklesa i Arystotelesa. Postęp technologiczny oraz mechanizacja zostały tu zatrzymane, gdyż ludzkość potrafi manipulować cząstkami żywiołów, z których składa się otaczająca materia: ziemi, wody, ognia i powietrza. Otwiera to przed ludźmi niespotykane możliwości i pozwala kształtować praktycznie cały otaczający świat – w ten sposób praktykują coś, co nazwalibyśmy inżynierią genetyczną (dostosowując zwierzęta do swoich potrzeb), tworzą „magiczne” bronie, lekarstwa, klejnoty etc.; są w stanie naginać tzw. Formę rozmaitych obiektów według własnych życzeń.

I Forma właśnie, szczególnie ta ludzka, stanowi jeden z głównych tematów poruszanych w tej powieści. Każdy człowiek w „Innych pieśniach” posiada pewną siłę woli i zarazem siłę duchową (to właśnie personalna Forma), którą oddziałuje na otaczających go ludzi i przedmioty. W działaniu tym kompromisy nie istnieją – silniejszy dominuje słabszego i przekształca go (często mimowolnie) na swoje podobieństwo. Potęga tych największych, kratistosów, jest tak wielka, że pozwala im morfować (przekształcać) całe państwa z setkami tysięcy ludzi czy kontynenty – a wszelkie załamania czy zmiany Formy kratistosa bardzo wyraźnie się odbijają na tym, co było kształtowane za jej pomocą. W trakcie lektury rodzi się zasadnicze pytanie, czy ci słabsi posiadają wolną wolę, czy stanowią jedynie narzędzia spełniające życzenia tych silniejszych? Czy człowiek posiada niezależne, stałe „ja”, czy cała jego istota zależy od ludzi go otaczających? To jedne z wielu przemyśleń, jakie potrafi wywołać podczas lektury utwór Dukaja, co dodaje mu szczególnej filozoficznej głębi. (…)

Zapraszamy do zapoznania się z całością recenzji w magazynie BiblioNETkowym "Literadar":

Autor recenzji: Bartek Łopatka

Recenzja ukazała się w magazynie BiblioNETkowym Literadar (nr 3)