Platynowy egzemplarz "Księżniczki" powinien spoczywać w Sèvres pod Paryżem jako wzorzec idealny powieści pozytywistycznej.

Kilkunastoletnia panna Helenka przywykła do życia w luksusie. Kochający rodzice, służba, różowy pokoik, książki, marzenia o balach i wielbicielach.

Tuż po "jej pierwszym balu" okazuje się, że zacna, lecz szalenie nierozsądna rodzina Helenki znalazła się w poważnych tarapatach finansowych. Panienka, biorąc przykład z dzielnych bohaterek ulubionych romansów, postanawia wyjechać do Warszawy i zarobić na własne utrzymanie.

Sprawa okazuje się znacznie bardziej skomplikowana, niż się wydawało: salonowe wykształcenie Helenki (francuski, fortepian itp) okazuje się kompletnie nieprzydatne w znalezieniu pracy. Tylko dzięki ładnemu charakterowi pisma dziewczyna znajduje nudną pracę biurową.

Trafia do solidnego, mieszczańskiego domu, w którym panują zasady szokujące dla rozpieszczonej jedynaczki. Gospodarze - państwo Radliczowie - żyją skromnie i pracowicie, oszczędzając każdy grosz. Panny Radliczówny same się czeszą, ubierają i (o horrendum!) same cerują swoją bieliznę. Każde nierozsądne zachowanie Helenki (np. wyrzucenie przez okno kawałka mydła) powoduje wygłoszenie długiego, umoralniającego kazania przez kogoś z rodziny. Niepunktualność, rozrzutność, lenistwo - to dla nich grzechy niemal niewybaczalne.

Na szczęście Radliczowie nie są bezdusznymi dusigroszami - dużo czytają, cytują poezję, grają pięknie na fortepianie.

Helenka, początkowo załamana ponurym otoczeniem, powoli zaczyna rozumieć rodzinę Radliczów i sama zmienia się pod ich wpływem w osobę pracowitą i myślącą.

Kiedy przywyknie się do nieznośnie sztucznego i napuszonego sposobu mówienia bohaterów, "Księżniczkę" czyta się całkiem przyjemnie. Ja sięgam po nią, kiedy ogarnia mnie lenistwo i sama potrzebuję strofujących kazań państwa Radliczów.



---
* Tytuł jest cytatem z wiersza Pauliny Krakowowej "Kobieta", cytowanego przez jednego z bohaterów "Księżniczki". Powieść Urbanowskiej została nagrodzona w konkursie upamiętniającym twórczość Krakowowej.