Nie rozważamy, na czym polega dobro. Każdy z głoszonych dziś frazesów i ideałów to tylko zawoalowany wykręt, pozwalający uniknąć tego właśnie podstawowego pytania. Szalenie lubimy słowo "wolność", lecz wolność w naszym ujęciu jest tylko wykrętem, pozwalającym wywinąć się w kwestii dobra. Lubimy mówić o "postępie", ale postęp, jakim go rozumiemy, to ucieczka przed pytaniem o dobro. Dużo uwagi poświęcamy "edukacji", bo deliberowanie nad edukacją pozwala nam uchylić się przed dyskusją, czym jest dobro. Człowiek nowoczesny oznajmia: "Odrzućmy wszystkie te arbitralne normy i pełną piersią korzystajmy z wolności". Przetłumaczone na język logiki, oznacza to: "Nie rozstrzygajmy, co jest dobre, lecz uznajmy za dobre, że o tym nie rozstrzygamy". Człowiek nowoczesny mówi: "Te wasze moralne formułki są funta kłaków warte; ja tam wolę iść z postępem". Co oznacza, logicznie biorąc: "Nie rozstrzygajmy co jest dobre, rozstrzygajmy, czy mamy tego coraz więcej". Człowiek nowoczesny peroruje: "Cała nadzieja, kolego, leży nie w religii ani w moralności, lecz w edukacji". Co oznacza: "Nie umiemy rozstrzygnąć, co jest dobre, ale dajmy to naszym dzieciom".


---
* G.K. Chesterton, "Heretycy", tłum. Jaga Rydzewska, wydawnictwo Apostolicum, 2004, s. 28.