Najlepsza powieść Viewegha - "Bajeczne lata pod psem"
Michal Viewegh jest obecnie najpoczytniejszym pisarzem w Czechach. Prawie każdego roku wydaje nową książkę, a ta szybko trafia na pierwsze miejsca list bestsellerów. "Bajeczne lata pod psem" zostały wydane po raz pierwszy w 1992 roku, pisać natomiast zaczął Viewegh tę książkę już w czerwcu 1990, a więc krótko po tym, jak w Czechosłowacji za sprawą "Aksamitnej Rewolucji" (17 listopada 1989 r.) ostatecznie upadł komunizm. Fakt ten ma duże znaczenie, albowiem wydaje się, że pisarz dużo wcześniej nosił w sobie temat tej powieści: życie mieszczańskiej, czeskiej rodziny w czasach, gdy "jedynie słuszny" kierunek naszemu życiu dyktowała Partia Komunistyczna. Zmiana ustroju spowodowała likwidację cenzury, dzięki czemu mógł Viewegh bez obaw wydać powieść, w której roi się od socjalistycznych absurdów.
Akcja powieści zaczyna się w zasadzie od momentu narodzin Kwida, głównego bohatera, w 1962 roku (w tym samym roku narodził się autor), a kończy w, znamiennym dla historii Czechosłowacji, roku 1989. Można przypuszczać, że w dużej mierze są to wspomnienia samego autora. Opisuje on dzieciństwo i dorastanie Kwida na tle socjalistycznej rzeczywistości w sposób ciepły i pełny humoru. Każdy z członków rodziny Kwida, a zatem i rodzice, i brat, i dziadkowie z obu stron, to indywidualności, na swój sposób próbujące oswoić sobie rzeczywistość, na którą nie zawsze mają wpływ. Często to właśnie rzeczywistość decyduje o ich losie, co w przypadku ojca Kwida ma przykre konsekwencje. Ale, jak to zwykle bywa w takich przypadkach, gdy zło czai się na zewnątrz, i tym razem okazuje się, że najważniejsze jest oparcie w kochającej rodzinie. Wiele sytuacji opisanych w książce jest zgoła groteskowych, tak jak groteskowy wydaje mi się dzisiaj ówczesny świat, który bardzo dobrze pamiętam.
Dzięki tej powieści, napisanej tak, że czyta się ją jednym tchem, miałam okazję przekonać się, jak niewiele różniły się losy Czechów i Polaków w czasach socjalistycznej przeszłości. Tylko że Viewegh potrafił te czasy lekko obśmiać, nie bawiąc się w martyrologię.
"Bajeczne lata pod psem" są uważane przez krytyków czeskich za najlepszą książkę Viewegha, został za nią nagrodzony ważną w Czechach nagrodą dla debiutantów im. Jerzego Ortena. Nakręcony też został film pod tym samym tytułem, który, mam nadzieję, obejrzymy kiedyś w Polsce.
(c)Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie bez zgody autora zabronione.