Tym, którzy znają dzieła mistrza jidysz, I.B. Singera, "Certyfikat" może się co i rusz wydawać znajomy.

Po pierwsze - jest to najbardziej autobiograficzna powieść noblisty - zatem motywy z jego własnego życia w niej zawarte pojawiały się już wcześniej; po drugie - charakterystyczne wędrówki samotnego bohatera po polsko-żydowskiej Warszawie, Muranów schodzony wzdłuż i wszerz, okraszone charakterystycznymi singerowskimi monologami, narracją i motywem walki z myślami oraz - nie wiem, czy ktoś to już zauważył - jakże sympatyczna i dodająca książkom tego autora wyrazu koncentracja na jedzeniu (nigdy nie jest powiedziane, że bohater je śniadanie - zawsze jest to opis jakiejś typowej potrawy - a to solonych śledzi i bułki w kawiarni, a to jajecznych placków w gospodzie, a to kaszy z kartoflami w czyimś domu - czysty Singer) - wszystko to razem tworzy świetną przygrywkę, wprowadzenie do zaginionego świata sprzed Szoah. Jakże za nim tęsknimy. I o ile częściej płyną łzy, gdy snujemy się między cichymi blokami warszawskiego Muranowa, myśląc sobie, że tu kiedyś kotłował się mikrokosmos żydowskich Nalewek, Karmelickiej czy Niskiej...