Zadziwiają mnie niskie oceny wystawiane „Wojnie polsko-ruskiej” Doroty Masłowskiej przez użytkowników BiblioNETki. To jest zachwycająco dobra książka! Napisana przez siedemnastolatkę piszącą jak absolutnie dojrzała i świadoma pisarka. Do przeczytania jednym tchem. Autorka ma zdecydowany, błyskawicznie rozpoznawalny, nowatorski językowo styl. W zabawie formą wydaje się tkwić zresztą sedno „Wojny...” - karkołomne konstrukcje językowe są tu zdecydowanie ważniejsze niż życiowe przypadki pewnego młodego chuligana. Ważne jest nie tyle to, co mu się przytrafia, ale j a k jest to opisane. Oburzanie się na wulgaryzmy i wątpliwe prowadzenie się Silnego ma mniej więcej tyle sensu co gorszenie się treścią „Lolity” Nabokova – arcydzieła formy, w którym Nabokov co chwila puszcza do czytelnika oko przestrzegając przed dosłowną interpretacją. Masłowska co jakiś czas daje podobne sygnały, aby w zakończeniu wywrócić całość podszewką do góry. Czyta się to z wypiekami na twarzy, całość jest doprawiona dużą dawką wisielczego humoru mogącego doprowadzić do spazmów. Próbka jej specyficznie humorystycznego stylu, pochodząca z felietonu dla „Przekroju” (nr 43/2003) „Tribute to Tyrmand”:

„To się dzieje przeważnie w sobotę i niedzielę. Dorzecze ulicy Tamka. Przez dwa dni w tygodniu za ścianą mój sąsiad szuka w domu oleju. Ma ekspresję zarzynanej świni. Drugą główną bohaterką jest jego żona. Ale ona jest tam postacią marionetkową, raczej nic nie mówi. On ryczy, a ona musi cierpliwie powiewać na wietrze. (...) Słychać tąpnięcia i różne odgłosy końca świata. To gaśnie, a potem odrasta, z czego wnioskuję, że on ciągle nie może się zdecydować, żeby ją zabić. Albo zabił ją i teraz z czystego sentymentu krzyczy na jej zwłoki.”

Nie całkiem spodziewanie Masłowska bardzo często zahacza o rejony zdecydowanie poetyckie, np. (znów „Tribute to Tyrmand”):

„To się przeważnie dzieje w sobotę i niedzielę. Cała piękna Warszawa, królowa polskich miast pełna premierów i prezydentów, zamienia się w bezgraniczną kloakę. Wszystko wyłazi przez rozszczelnione szpary. Błoto całuje mnie w buty, śliskie i broczące pocałunki. Ulice są chorobliwie jasne, ciągną się godzinami. Pod nogami pieni się brązowa ślina miasta. Dla mnie to jest prawie niemożliwe, że idzie się i idzie i ciągle coś jest. Noc. Na Marszałkowskiej w oknie wystawowym oświetlony żółtym światłem jak święta figurka siedzi chłopak i jak święta figurka ocieka krwią. Z rękawów wychodzą ażurowe języczki krwi i liżą delikatnie po asfalcie.”

Ładne, prawda? U Masłowskiej takie perełki zdarzają się co chwila. Poetyckie zabiegi doskonale podkreślają momentami oniryczną, odrealnioną atmosferę „Wojny...”.

Podsumowując: jeśli ktoś nie czytał, niech przeczyta. Jeśli przeczytał i się zraził, niech spróbuje jeszcze raz. Siedemnastoletnia dziewczyna objawiła się jako niesłychany talent, wszystkie laury spływające na Masłowską nie powinny dziwić, pozostaje niecierpliwie czekać na następną książkę.