Cieplarnia (Aldiss Brian Wilson) to niezwykła opowieść – jesteśmy tak daleko w przyszłości, że Słońce zamieniło się w czerwonego olbrzyma, pochłonęło orbity Merkurego i Wenus, pozostało tylko kilka gatunków zwierzęcych (w tym człowiek, który znów znalazł się na drzewach), a na Ziemi niepodzielnie panują rośliny. Co mówię, nie tylko na Ziemi – między nią a Księżycem rozpięte są roślinne nici trawerserów – kilometrowej wielkości roślin-pająków.

Ten tak właściwie horror sf służy głównie przedstawieniu niezwykle płodnej wyobraźni autora, fabuła to raczej sztafaż. Chaos wiecznego zagrożenia, nieustanna walka o byt, mniej lub bardziej dobrowolne sojusze (np. między człowiekiem a smardzem-telepatą), po trochu nawet Bildungsroman Grena, głównego bohatera, który – rzucany niczym łupina orzecha po wzburzonym morzu dżungli – ostatecznie stara się iść swoją drogą, zdobywszy mimowolnie wiele życiowego doświadczenia, dojrzawszy w skrajnie niesprzyjających warunkach. Ciężko to wszystko ogarnąć, a emocjonujące są nawet same pomysły (d)ewolucji!

Po ~20 latach od pierwszej lektury wystawiam lekko niższą ocenę – mam parę wątpliwości co do świata przedstawionego (niejasne zatrzymanie się Ziemi w ruchu obrotowym; przywiązanie Księżyca do niej – bez strefy zaćmienia?; trochę newagowskie pierdololo dot. "pamięci gatunku" – przypomina Planeta małp (Boulle Pierre); działające urządzenie sprzed setek milionów lub sprzed miliardów lat). Jednak wizja jest niesłychanie sugestywna, po prostu onieśmiela mnogością pomysłów. Pewne rzeczy zapamiętałem inaczej (np. Uwaga: po kliknięciu pokażą się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu), warto więc było odświeżyć lekturę.

Dla sympatyków SF jest to absolutny klasyk gatunku, którego nie wolno przegapić!