Znakomity reportaż o powojennym życiu w Niemczech
Typ recenzji: Oficjalna PWN
Recenzent: Urszula Janiszyn
"Czas wilka" to tytuł pasjonującej książki Haralda Jähnera, ukazującej dramatyczny, ale też jakże fascynujący okres pierwszych powojennych lat w Niemczech. Lat, określanych mianem tytułowego „czasu wilka”, czyli konieczności odnalezienia nowej drogi, stworzenia podstaw innej państwowości i rozliczenia się z przeszłością - choćby poprzez zapomnienie.
Autor, niemiecki dziennikarz, przedstawia na stronach swojej książki niezwykły czas przemiany w Niemczech i w Niemcach, mający miejsce w pierwszej dekadzie po zakończeniu II wojny światowej. To czas rozliczeń, powstawania ze zgliszczy, prób odbudowy i wielkich karier, które nadały kierunek właściwej drodze do późniejszego sukcesu gospodarczego. To również czas niezbędnego dowartościowania, odkrywania w oprawcach statusu ofiar i spychania w niepamięć prawdy o Holokauście.
O tym właśnie opowiada m.in. ten pasjonujący reportaż, który skupia swoją uwagę na obrazie ówczesnych Niemiec i mieszkańców tego kraju. To obraz o tyle ciekawszy, że przedstawiony przez niemieckiego dziennikarza, który stara się być zarówno obiektywnym informatorem, jak i głosem w podejmowanej tu dyskusji. Co więcej, posługuje się on interesującą formą, gdzie z jednej strony mamy fakty, twarde dane liczbowe i zapisy z dokumentów, zaś z drugiej rzecz chyba najbardziej poruszającą - archiwalne zeznania i rozmowy ludzi, którzy wówczas żyli i starali się przetrwać.
Na treść składają się mocne historie o powojennej biedzie, głodzie i wszechobecnej przemocy, gdzie rabunki, gwałty i morderstwa były czymś codziennym. To także ciekawe życiorysy osób, które na trwałe wpisały się w powojenne dzieje Niemiec - m.in. na czele z królową erotycznego przemysłu Beate Uhse, czy też pisarzem Alfredem Döblinem, który starał się dać współobywatelom poczucie odcięcia od traumatycznej przeszłości i winy. To także fenomen przemysłu na przykładzie popularnego Trabanta, rewolucje kulturowe czy wreszcie otwarcie na emigrantów. Oczywiście, to tylko kilka z wielu barwnych wątków, jakie zostały omówione w tej książce.
Nie można nie docenić materiału źródłowego, jaki został wykorzystany w tej pracy. Mam na myśli różnego rodzaju grafiki w postaci tabel, wykresów itd., jak i przede wszystkim wspaniałe fotografie, które obrazują ówczesny czas, zachodzące przemiany i ludzi, którzy ich dokonywali lub byli ich świadkami. To dobra - zapewne żmudna w procesie wyszukiwania, ale przez to jakże efektowna w swej finalnej postaci - reporterska robota Haralda Jähnera
Książka ta jest pozycją niezwykle interesującą z dwóch względów. Przede wszystkim jest to dobry, dopracowany w każdym szczególe, rasowy reportaż, który pozwala poznać nam powojenną historię Niemiec w bardzo szerokim spektrum. Po drugie jest to poruszająca opowieść o ludziach, którzy musieli - podobnie jak i my - podnosić swój kraj ze zgliszczy. Oczywiście, Niemcy są odpowiedzialni za koszmar II wojny światowej, ale nie zmienia to w niczym faktu, że również i oni stawali się jej ofiarami. I myślę, że to przesłanie jest szczególnie ważne dla nas, Polaków, którzy zostaliśmy tak bardzo boleśnie doświadczeni przez III Rzeszę i niemiecki naród.
Dzieło Haralda Jähnera zachwyci przede wszystkim miłośników literackiego reportażu historycznego, gdyż na tym polu jest to pozycja iście wybitna. Poza tym tytuł ten zaintryguje z pewnością również miłośników Niemiec i ich dziejów, które są naprawdę niezwykłe – zniszczony i biedny kraj stał się gospodarczą i polityczną potęgą Europy. Wreszcie jest to dobry wybór dla czytelników pasjonujących się opowieściami o zwykłym życiu zwykłych ludzi, którzy musieli wiele wycierpieć i przeżyć, by móc w końcu cieszyć się normalną codziennością.
„Czas wilka: Powojenne losy Niemców”, to znakomita, niezwykle interesująca i zarazem świetnie napisana książka reporterska. Jej lektura nie tylko pogłębia naszą wiedzę na temat naszych zachodnich sąsiadów, ale też i autentycznie fascynuje, porusza, zmienia spojrzenie na powojenne dzieje Europy. W mej ocenie jest to jedna z najciekawszych pozycji tego nurtu, jakie pojawiły się w naszym kraju na przestrzeni ostatnich kilku lat. Z tego względu polecam i zachęcam was do sięgnięcia po ten tytuł – naprawdę warto.
Ocena recenzenta: 6/6
(c)Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie bez zgody autora zabronione.