Powieść-traktat o sztuce Emira Sokolovicia w przekładzie Agnieszki Żuchowskiej-Arendt.

Szymon odkrywa w sobie pasję, z którą nie potrafi walczyć. Porzuca żonę i córkę, aby uczyć się malarstwa i resztę życia poświęcić sztuce.


"Czytelnik skrupulatny i wytrawny, który nie pozwoli by odstraszyła go archaizująca stylizacja języka powieści oraz celowa fantasmagoryzacja miejsc i toponomastyki z pewnością doceni pogłębioną analizę psychologiczną postaci bohatera, który wyrzekł się własnego szczęścia w imię wyższych idei. Nie będzie oczekiwał efektownych intryg ani spektakularnych zwrotów akcji, odnajdzie natomiast solidne rzemiosło literackie, w którym każde słowo zostało dogłębnie przemyślane i ma ogromne znaczenie, bowiem nieprzypadkowo znalazło się na swoim miejscu.

Realizacja toposu jest jednak nie tylko uniwersalna, ale nade wszystko interesująca, bowiem nic nie pociąga nas bardziej niż historia szlachetnego szaleństwa, studium fanatyzmu człowieka, który idyllę życia rodzinnego nazywał »zaledwie wegetacją, pozbawioną głębszej świadomości« i »czasem strawionym na próżno«. Szymon, bo tak na imię głównemu bohaterowi, podjął arbitralną, odważną i bezkompromisową decyzję, że najlepiej przysłuży się swym bliskim - ukochanej żonie i córce, gdy opuści je na zawsze i poświęci życie służbie ludzkości, której i one są częścią. Wybrał pasję, która miała go zaprowadzić na szczyty artystycznego kunsztu i przynieść triumf geniuszu ducha, jednak »tworzenie to niebiańskie upojenie. Czyżby była to trucizna niszcząca wszystko, co stanie mu na drodze?«

Wyjaśnienie podsuwa dopiero aneks do powieści, esej quasi-filozoficzny »Ziemia. Jedyny integralny tekst zachowany ze spuścizny Szymona« z mottem: »Demon jest słowem,/ Słowo jest demonem«.

Oddając się dobrowolnie w stan obłędu artystycznego, niczym wskoczywszy do kotła, gdzie mieszają się tajemnicze składniki alchemiczne, nie zważał, że płonie żądzą niewyartykułowanych żądz, które podstępnie zawładnęły jego życiem. I śmiercią".

Agnieszka Żuchowska-Arendt


[Wydawnictwo Sarem, 2017]