"Wykreowany w »Hobbicie«, »Władcy Pierścieni« oraz »Silmarillionie« świat można nazwać kreacją totalną, obejmującą całościowy obraz alternatywnej rzeczywistości. Jego kształt został następnie utrwalony w filmowej wersji w reżyserii Petera Jacksona w kolejnych częściach ekranizacji najpierw w latach 2001-2003, a następnie 2012-2014. Tolkienowska kreacja, mimo że bazująca na badaniach autora nad średniowiecznymi formami języków i ich literackich wytworów oraz średniowiecznej mitologii, w zadziwiający sposób pozwala oddać gwałtowne przemiany dwudziestowiecznych społeczeństw europejskich i związane z tymi zmianami wątpliwości i obawy. Fantastyczny świat Środziemia, oparty na średniowiecznych wyobrażeniach mitycznych, jest doskonałą metaforą współczesności, oddającą zagrożenia i niebezpieczeństwa, jakie przynosi. Jednocześnie Tolkienowska kreacja podaje uniwersalne narzędzia obrony przed tymi niebezpieczeństwami. Literatura bowiem ma moc zmieniania rzeczywistości na wiele sposobów".

Ze wstępu


[Wydawnictwo Instytutu Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2016]