Geniusz w genach: Medycyna epigenetyczna i nowa biologia intencji (Church Dawson); ocena: 5

Epigenetyka – nauka, która wywraca nasze wyobrażenie o czynnikach regulujących pracę organizmu. To nie geny decydują o naszym zdrowiu, nawykach i zachowaniu, lecz sygnały z zewnątrz, które aktywują lub dezaktywują ich ekspresję. Świadomość, traktowana dotychczas jako produkt uboczny pracy mózgu, wysuwa się na czołową pozycję jako kreator rzeczywistości, w której żyjemy, w tym również naszego zdrowia. A kontrolę nad świadomością ma każdy z nas. Myśli, przekonania, uczucia – to od nas zależy w jakim idą kierunku. Czy przewodzi im optymizm czy czarnowidztwo? Czy ułatwiają nam życie, czy wręcz przeciwnie, podkopują nasze zdrowie, sabotażują osiągnięcia, ograniczają wydajność?

Hipotezy, które do niedawna pozostawały w strefie „wishful thinking” i wyśmiewanych New Age teorii, dziś potwierdzane są przez badania naukowe, których ilość rośnie z każdym dniem. Kiedy w roku 2007 ukazało się pierwsze wydanie tej książki, jej autor mógł zaledwie przepowiedzieć, że najbliższa przyszłość dostarczy naukowych dowodów na to, że emocje wpływają na ekspresję genów. Obecnie istnieją setki badań demonstrujących, że to co myślimy i czujemy ma wypływ na aktywowanie lub dezaktywowanie konkretnych genów. Psychologia energetyczna i nieinwazyjne, epigenetyczne metody leczenia zataczają coraz szersze kręgi. Masaż i apunkturę medycyna Zachodu zaakceptowała już dawno. Teraz pora przyjrzeć się nowszym metodom, takim jak EFT (Emotional Freedom Technique) czy Relaxation Respnse. Obie łatwe do nauczenia się i stosowania przez pacjenta w domu. EFT ma zaskakujące wyniki w leczeniu PTSD, do których daleko konwencjonalnej medycynie i stosowanym lekarstwom.

Miejmy nadzieję, że epigenetyczne metody leczenia zagoszczą wkrótce w naszym systemie opieki lekarskiej. W to, że emocje mają potężny wpływ na nasze zdrowie, nikt już chyba nie wątpi. Kiedy jesteśmy szczęśliwi, nasz organizm produkuje hormon DHEA, który odgrywa znaczącą rolę w regeneracji komórek; kiedy żyjemy w stresie, przeważa produkcja kortyzolu, którego nadmiar jest dla organizmu szkodliwy. Ponieważ obydwa hormony produkowane są przez gruczoły nadnerczowe, zwiększona produkcja kortizolu ogranicza produkcję DHEA – i vice versa.

Stress kills, happy heals (stres zabija, uśmiech leczy) głosi popularne porzekadło. O tym ile prawdy w sobie zawiera, donoszą najnowsze badania, które wykazały, że inna jest ekspresja genów w hipokampie u osób zdrowych, a inna u tych cierpiących na depresję czy PTSD. Okazało się, że u osób nieszczęśliwych, w dołku psychicznym i ze skłonnościami samobójczymi zablokowany jest stress-dampening gen (gen, który pozwala zachować spokój i samokontrolę w stresowych sytuacjach). Przyczyną tych zmian genetycznych były zazwyczaj traumatyczne przeżycia w okresie dzieciństwa.

Czy możemy zapobiec lub odwrócić negatywne działanie stresu na nasz organizm? Najprostszym antydotum jest Relaxation Response, metoda profesora Herberta Bensona, kardiologa i założyciela Harvard’s Mind/Body Medical Institute. Dr Bonson zaleca 20-minutowy relaks, skupienie się na pozytywnych myślach i emocjach, skoncentrowanie uwagi na rozluźnieniu mięśni począwszy od stóp, aż po głowę. Relaxation Respone to jedna z epigenetycznych, nieinwazyjnych metod leczenia, która pomaga na wiele przypadłości i to nie tylko tak oczywistych jak wysokie ciśnienie krwi, ale też bezpłodność, reumatyzm czy też radzenie sobie z chronicznym bólem. Na podstawie przeprowadzonych badań, Benson był w stanie udowodnić genetyczne zmiany zachodzące u osób praktykujących Relaxation Response.

Epigenetyka jest młodą nauką, która z impetem wkracza w nasze życie. Ile czasu zajmie konwencjonalnej medycynie zaakceptowanie najnowszych odkryć i badań popartych drobiazgowym researchem? Jak uczy doświadczenie, stare metody leczenia, głęboko zakorzenione w psychice społeczności medycznej jak i pacjentów, nie odchodzą tak szybko. Możemy usiąść i czekać z założonymi rękami na zmiany, które czas przyniesie. Ale też możemy wziąć los w swoje ręce i zabawić się w inżyniera-genetyka, świadomie wpływając na zmiany genetyczne w swoim organizmie. Jak? Praktykując kontrolę emocji, optymizm, kształtowanie pozytywnych przekonań, medytację, rozwój spirytualny – i wszystko to, co wprawia nas w dobry humor i euforię.