Dodany: 11.09.2020 19:06|Autor: Meszuge
Biedne i dostatnie życie sztetla
Autor (zmarły w 1915 roku w Warszawie) był adwokatem, działaczem społecznym, polskim i żydowskim pisarzem, jednym z głównych twórców literatury jidysz. Jego „Opowiadania” są zbiorem dwudziestu jeden tekstów; książka zawiera też konieczny w tym przypadku słowniczek, który czytałem ze sporym zainteresowaniem i dużą przyjemnością. Moja wysoka ocena „Opowiadań chasydzkich i ludowych” jest bardzo subiektywna. Właściwie zawsze taka jest, ale tym razem chcę na to zwrócić uwagę szczególnie. Ja po prostu zauroczony jestem duchowością żydowską i zwykle wysoko oceniam zbiory opowiadań autorów wyznania mojżeszowego, a także książki o dawnych czasach, w których Polacy i Żydzi żyli zgodnie obok siebie. Pół żartem, pół serio ktoś mi kiedyś podpowiedział, że tak duży sentyment do judaizmu dowodzi jakiejś cząstki krwi żydowskiej w żyłach, która tak właśnie reaguje na kontakt z tą kulturą. Sprawdziłem, a mój brat zlecił nawet specjalne badania genetyczne, i okazało się, że takich śladów w naszej przeszłości nie było, ale okazało się, że żaden z nas, w razie czego, nie miałby właściwie nic przeciw temu. Podobnie nie przeszkadzałoby mi, gdyby okazało się, że któryś z moich przodków był czarny lub żółty. Urodziłem się i wychowałem po prostu w bardzo, bardzo odmiennych czasach, w których nie do pomyślenia (ani wyobrażenia!) była agresywna propaganda partii narodowo-socjalistycznej. Na porządku dziennym była wtedy propaganda innej partii, ale… mniejsza z tym.
„Opowiadania chasydzkie i ludowe” zawierają utwory:
– "Opowieści rabbiego Nachmanke"
– "Kabaliści"
– "Cybuch rabbiego"
– "Z powodu szczypty tabaki"
– "Jeśli mówią, że wariat, uwierz!"
– "Reb Jochanan – Gabe"
– "Czasy mesjasza"
– "Fartuch"
– "Między dwiema górami"
– "Chełmski mełamed"
– "Szma Israel albo Kontrabasista"
– "Posłaniec"
– "U wezgłowia konającego"
– "Rozlewisko"
– "Ormuzd i Aryman"
– "Bard"
– "Dusza"
– "Cudzoziemski ptak. Powiastka dla starszych"
– "O historii (Gorzka humoreska)"
– "Cud chanukowy"
– "Lag baomer".
I, moim skromnym zdaniem, są one po prostu urocze. Pokazują bezpowrotnie zaginiony świat niewielkich społeczności żydowskich w czasach przed pierwszą wojną światową.
(c)Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie bez zgody autora zabronione.