"Miałem dwadzieścia dwa lata i usiłowałem zostać kimś w rodzaju pisarza, kiedy nagle uświadomiłem sobie, że ten potężny, nieubłagany płomień twórczego zapału, który - gdy miałem lat osiemnaście - strawił mnie niemal doszczętnie, przygasł do rozmiarów nikłego, pełgającego ognika, symbolicznego zaledwie zarzewia tlącego się w mej piersi czy gdziekolwiek się te moje najżarliwsze ambicje usadowiły. Nie żebym zrezygnował z pisania - ciągle jeszcze pragnąłem gorąco przelać na papier powieść, którą tak długo więził mój umysł. Rzecz w tym, że napisawszy kilka pierwszych akapitów, nie byłem w stanie spłodzić kolejnych. Innymi słowy - jak to mniej więcej ujęła Gertruda Stein, mówiąc o pewnym drugorzędnym pisarzu "straconego pokolenia" - miałem syrop, ale ten syrop nie chciał ciec."

Ten obrazowy cytat dotyczy Stingo, głównego bohatera i narratora najbardziej "polskiej" z wielkich powieści amerykańskich Wybór Zofii (Styron William). Rok 1947, New York, Brooklyn, młody Stingo - przybysz z amerykańskiego Południa i dwójka jego ekscentrycznych przyjaciół Nathan Landau i Zofia Zawistowska - i ich mroczna tajemnica. Jedna z najbardziej poruszających i powracających we wspomnieniach książek, niosąca obsesyjne i traumatyczne pytania - w tym jedno pytanie, na które nigdy nie odpowiesz, bo na to pytanie nie ma odpowiedzi i którego wiele osób nie chce nawet słyszeć (zatykając uszy). Pytanie, które doczekało się odrębnego hasła "Sophie's choice" w słowniku języka angielskiego. Równie wiele osób odmawia ponownego obejrzenia filmu "Wybór Zofii" z 1982 roku w reżyserii Alana Pakuli z oskarową rolą Meryl Streep.
Do osób tych należy również moja żona. Gdy przyniosłem powieść Styrona z biblioteki, poprosiła mnie, żebym nie mówił i nie dyskutował z nią o żadnych przeczytanych fragmentach, a najlepiej czytał ją w samotności i oddzielnie. Na koniec usłyszałem:
-Jacek, przepraszam, ja naprawdę nie chcę o tym myśleć, to jest ponad moje siły, może mój system nerwowy już tego nie wytrzymuje ......

Rozumiem wszystkich podobnych do mojej żony. Powrócę więc do zacytowanego powyżej fragmentu, który dotyczy Stingo i ma autobiograficzne odniesienia do kariery pisarskiej Williama Styrona. Zastanawiałem się, kto w historii literatury był tym szczęśliwcem, któremu "syrop pociekł". Kto młodo zadebiutował i od razu swoją najlepszą i najsłynniejszą powieścią.

Na początek znowu amerykańskie Południe (jakoś bardzo je lubię) i "złote, ale i krnąbrne dziecko" stanu Georgia - już wiem kogo masz na myśli, ale nie jest to Margaret Mitchell.
To 17 pozycja na liście najlepszych anglojęzycznych powieści XX wieku według Modern Library - i jej autorka, o jakże pięknym i oryginalnym imieniu Lula. Niestety uznano, że imię Lula, jak i nazwisko Smith nie nadają się do robienia pisarskiej kariery i przeszła ona do historii jako Carson McCullers.
W wieku 23 lat (w roku 1940) debiutowała swoją najsłynniejszą powieścią Serce to samotny myśliwy (McCullers Carson)

A teraz podróż na północ, stan New Jersey (niedaleko od Nowego Jorku) i 51 pozycja na liście najlepszych anglojęzycznych powieści XX wieku według Modern Library - Nadzy i martwi (Mailer Norman Kingsley (właśc. Mailer Nachum Molech)). Rok 1948, po powrocie ze służby wojskowej na Pacyfiku w czasie II Wojny Światowej, 25 letni, młody żołnierz pisze swoją pierwszą powieść. Podstawą do jej stworzenia było około 400 listów do pierwszej żony Beatrice "Bea" Silverman.

I na koniec zdumiewający debiut zaledwie 19 letniej, zbuntowanej francuskiej "burżujki", który w roku 1954 zszokował krytyków literackich nad Sekwaną, a potem na całym świecie Witaj, smutku (Sagan Françoise (właśc. Quoirez Françoise)).

Czy to wyczerpuje listę, na pewno nie - pominąłem wybitnych i znanych autorów, którzy napisali tylko jedną powieść - chociaż "syrop pociekł". Można również zapytać o to, jakie są kryteria uznania autora za wybitnego pisarza - bardzo proste, po prostu ich nie ma, jest to indywidualne odczucie każdego z nas ..... nasz jakże łatwy wybór ....

Uwaga: po kliknięciu pokażą się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu
Uwaga: po kliknięciu pokażą się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu
Uwaga: po kliknięciu pokażą się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu
Uwaga: po kliknięciu pokażą się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu
Uwaga: po kliknięciu pokażą się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu