"Świat ma zbyt wiele upadłych dusz, które błąkają się po Ziemi, bo nie chcą mieć innego wyjścia, jak tylko ciche bytowanie"[1].

Depresja dostała już miano choroby cywilizacyjnej. Coraz więcej osób się do niej przyznaje i decyduje się skorzystać z pomocy specjalistów. Autorzy powieści obyczajowych chętnie wykorzystują ten motyw, bo warto o niej mówić, a i czytelnicy chętnie sięgają po takie książki. Być może szukają w nich rozwiązania swoich problemów. Joanna Jarczyk ugryzła temat nieco inaczej. Napisała o depresji horror. Moim zdaniem jest to genialny pomysł. Ta choroba zamieniła życie wielu ludzi w koszmar.

Fabuła
Miriam zostaje odratowana po próbie samobójczej. Podczas leczenia w szpitalu psychiatrycznym zostaje u niej zdiagnozowana głęboka depresja. Z jednej strony lekarze nie dziwią się, że dziewczyna targnęła się na swoje życie, z drugiej okoliczności temu towarzyszące były co najmniej dziwne. Miriam znaleziono w lesie bosą, w białej sukni, w wykopanym samodzielnie grobie. Dziewczyna ma wizje, w których leśna zjawa ją wzywa i zabija kolejne osoby. Czy zrodził je chory umysł, a może okoliczne lasy naprawdę są przeklęte?

Chora psychicznie czy wybrana?
Początek książki został zbudowany na wątpliwościach. Zastanawiamy się, czy Miriam jest chora, czy może faktycznie spotkało ją coś nadprzyrodzonego. Autorka bardzo fajnie balansuje pomiędzy tym co realne, a co paranormalne. Wprowadziła postać psychiatry, Agnes Prim, która wszystko, co się przydarzyło Miriam, stara się tłumaczyć w logiczny sposób. Horror jako gatunek dopuszcza wątki nadprzyrodzone, ale dzięki lekarce zaczynamy się zastanawiać, czy historia będzie miała taką genezę.

Jaką pisarką jest Joanna Jarczyk?
Po "Raven" stwierdzam, że wątki paranormalne to jej mocna strona. Nawiązała do lokalnej legendy, a właściwie dramatu z przeszłości, co jest dobrą bazą dla mrocznych historii. Sceny grozy napisane są bardzo plastycznie, a tłem dla nich jest gęsty las i szpital psychiatryczny, więc miejsca, gdzie niekoniecznie czujemy się komfortowo.

"Las mnie przyzywał, nie dawał o sobie zapomnieć. Nie sposób było mu odmówić, on duszę porywał. Odczuwałam silną potrzebę przebywania w tamtym miejscu, w moim miejscu, które było dla mnie oazą wytchnienia"[2].

Trochę gorzej wyszło to, co naokoło. Miriam jako postać została zaprojektowana świetnie, ale reszta aktorów jest nieco papierowa. Szczególnie doktor Agnes Prim. Jest taka mądra, taka miła, takie ma świetnie podejście do pacjentów. Jest tak sztywna i idealna, że aż nudna.

Sceny tzw. codzienne to też coś, nad czym autorka powinna popracować. Ponieważ zestawiamy to, co normalne, z tym, co nadprzyrodzone, były bardzo potrzebne, ale - i tu się powtórzę - są nieco papierowe. Trochę jak w wypracowaniu szkolnym "Opisz swój dzień" – "dziś włożyłam dżinsy i różową bluzkę i zjadłam kanapkę z serem".

Podsumowanie
"Raven" wciągnęłam jak odkurzacz kurz. Być może koneserzy gatunku nie uznają jej za wybitnie straszną, ale historia jest wciągająca. To, co w horrorze ważne, czyli sceny grozy, napisane jest bardzo dobrze. Zaimponowało mi, że nie jest to po prostu książka dla bania się. Okazało się, że horror może być nośnikiem ważnej treści, wręcz świetnie się sprawdził przy pokazaniu problemu, jakim jest depresja.


[1] Joanna Jarczyk, "Raven", wyd. Alternatywne, Poznań 2020, s. 23.
[2] Tamże, s. 60.

[Recenzja była wcześniej publikowana na innym portalu czytelniczym/stronie księgarni internetowej/blogu]