Doktor Vlach zawsze mówi, że z najbardziej karygodną formą roztargnienia mamy do czynienia, kiedy ludzie zapominają cieszyć się życiem. Kiedy przyjmują królewskie dary losu przekonani, że to oczywistość. Jeśli człowiek budzi się rano rześki i zdrowy w czystej pościeli ze świadomością, że za chwilę dostanie ciepłe śniadanie, jest to istotny powód, by wstał i zaśpiewał pieśń dziękczynną albo napisał odę wysławiającą piękno życia.
– Jeśli naszym udziałem jest przez dłuższy czas idylla – mówi doktor Vlach – przestajemy ją zauważać, a wtedy los wyświadczyłby nam przysługę, gdyby chwycił nas za kołnierz i wyrzucił na pewien niedługi czas na mróz. Potem nie wspominalibyśmy dymiącego trochę pieca, ale pamiętalibyśmy, że świetnie grzał. I że w końcu zależało wyłącznie od nas, żeby tylko grzał*.

Kiedy spytałem go, co zdrowy na umyśle człowiek ma sądzić o opisanym [...] wydarzeniu, odpowiedział, że trudno powiedzieć, bo dzisiaj nikt już nie jest zdrowy na umyśle. Oznajmił, że wprzęgliśmy wszyscy mózg w służbę naszych wąsko wyspecjalizowanych profesji i ze wszystkich sił staramy się, żeby nieprzydatne do tego części owego organu jak najszybciej obumarły. Kiedy tylko to się dokona, zauważą nas nasi zwierzchnicy i zaczniemy robić karierę**.

---
* Zdenĕk Jirotka, "Saturnin", przeł. Leszek Engelking, wyd. Wydawnictwo Afera; Karolinum, cop. 2018, s. 38.
** Tamże, s. 10.