Unikatowe wspomnienia fińskiego asa myśliwskiego z walk w latach 1939-1945.

Eino Luukkanen był trzecim najskuteczniejszym fińskim pilotem myśliwców podczas II wojny światowej. Zaliczył 56 potwierdzonych strąceń.

Do lotnictwa trafił w 1931 roku. Licencję pilota uzyskał dwa lata później. Miał więc czas, aby oblatać się do wojny zimowej. W jej trakcie zasiadał za sterami Fokkera D.XXI. W swej książce rysuje unikatowy obraz tego konfliktu, widziany "z powietrza". Jest to niezwykła perspektywa, gdyż wątek walki powietrznej w trakcie wojny zimowej w literaturze porusza się nader rzadko. Tym bardziej że nie była to walka typowa dla myśliwców, polegająca bardziej na ostrzeliwaniu celów naziemnych i misjach rozpoznawczych.

Podczas wojny kontynuacyjnej Luukkanen latał na Brewsterze Buffalo 239 i Messerschmitcie Me Bf 109G. I tu już toczył regularne walki powietrzne. W swych wspomnieniach pisze jednakże nie tylko o lataniu. Sporo miejsca poświęca też ówczesnym uwarunkowaniom, ludziom, z którymi przyszło mu się zetknąć i działać. Docenia m.in. mechaników czy obsługę naziemną, "bez których nie latalibyśmy wcale" – jak podkreśla. Swą relację kończy wraz z ustaniem walk na froncie fińsko-sowieckim.


Eino Luukkanen urodził się w 1909 roku w Jaakkimie (Karelia). Dorastał w Sortavali nad Jeziorem Ładoga. W 1939 r. ukończył akademię wojskową i uzyskał promocję do stopnia kapitana. W 1951 roku Luukkanen został oskarżony o szpiegostwo na rzecz Szwecji. Winny przekazania pewnych zdjęć lotniczych człowiekowi powiązanemu ze szwedzkim wywiadem, został zmuszony do złożenia dymisji ze służby, skazany na dwa lata więzienia i zdegradowany.

Pamięć o nim jednak nie przeminęła. Wydane w 1956 roku jego unikatowe wspomnienia przetłumaczono natychmiast na kilka języków. Teraz wreszcie dostępne są także w języku polskim.

Eino Luukkanen zmarł w 1964 roku.

[Replika, 2018]