Dziesięć najlepszych książek ubiegłego roku, który upłynął mi głównie na czytaniu tego, na co akurat miałam ochotę. Było sporo literatury obyczajowej, romansów i kryminałów. Ale to reportaże i literatura faktu zrobiły na mnie największe wrażenie i to one królują w tym zestawieniu.

1. Lab Girl: Opowieść o kobiecie naukowcu, drzewach i miłości (Jahren Hope) Opowieść kobiety naukowca - o roślinach, środowisku i badaniach naukowych. Ale przede wszystkim o pozycji kobiet w świecie nauki, walki z własnymi ułomnościami, akceptacji i zdobywaniu funduszy na kolejne projekty badawcze. Jahren pięknie opowiada o swojej pracy i przyrodzie, dzieli się przemyśleniami i poniekąd motywuje do spełniania marzeń i życia w zgodzie z samym sobą.

2.Pokazucha: Na gruzińskich zasadach (Budzisz Stasia) Reportaże o Gruzji, a właściwie przedstawienie tego, co znajduje się "za fasadami", czyli kraju pełnego sprzeczności. Zachwycającego pięknymi krajobrazami i gościnnego, a jednocześnie biednego, z patriarchalnym społeczeństwem. Budzisz porusza kwestię praw kobiet, temat korupcji i przestępczości, otwiera oczy na przemilczane i złożone problemy.

3. Nikt nie słucha: Reportaże o disco polo (Sierakowska Judyta) Reportaż o disco polo - muzyce, zespołach i zapleczu technicznym, ale też zjawisku społecznym. Sierakowska nie ocenia, nie wyśmiewa i nie szufladkuje. W efekcie czytelnik dostaje interesujący i wielowątkowy tekst, który czyta się szybko i z rosnącym zaciekawieniem.

4. Ojczyzna dobrej jakości: Reportaże z Białorusi (antologia; Brejwo Katarzyna, Grzenia Rafał, Jürgens Julia i inni) Zbiór reportaży o Białorusi - tej współczesnej, życiu codziennym w autorytatywnym kraju, braku wolności słowa i trójpodziału władzy - w tym najbardziej w obywateli uderzającym braku niezawisłości sędziowskiej. A także historyczne spojrzenie na tożsamość narodową, przesiedlenia, zbrodnie wojenne i masowe egzekucje. Smutna, ale bardzo poruszająca lektura.

5. Posełki: Osiem pierwszych kobiet (Wiechnik Olga) Olga Wiechnik przybliża sylwetki pierwszych posłanek, polityki II Rzeczypospolitej i pierwszych lat po uzyskaniu przez kobiety praw wyborczych. To spojrzenie nie tylko na prawa kobiet i ich dyskryminację, ale także na kwestie społeczne i codzienność w dwudziestoleciu międzywojennym. Pasjonująca i warta poznania pozycja.

6. Mali bogowie: O znieczulicy polskich lekarzy (Reszka Paweł (ur. 1969)) Świetny reportaż o stanie polskiej służby zdrowia - Reszka oddaje głos rozmówcom i zadaje pytania, nie komentuje, nie ocenia. Stara się przedstawić rzetelnie obraz środowiska lekarskiego, co zmusza do refleksji.

7. Becoming: Moja historia (Obama Michelle) Autobiografia jednej z najbardziej znanych Pierwszych Dam. Napisana prostym językiem opowieść o polityce Stanów Zjednoczonych, machinie wyborczej i amerykańskim społeczeństwie z perspektywy kobiety, która nigdy nie chciała mieszkać w Białym Domu i sprawować funkcji, która jej przypadła w udziale. Ujmująca historia o życiu, rodzinie i tolerancji.

8. Cztery pory roku w afgańskiej wiosce: Reportaże o wyplataniu dywanów (Badkhen Anna) Zapis z życia w małej, pustynnej, afgańskiej wiosce. Czyta się może trochę mozolnie, a opowieść jest ciut przepoetyzowana - a jednak zapada w pamięć. To nie tyle reportaż, ile wspomnienia i obserwacje z podróży po Afganistanie okraszone faktami historycznymi.

9. Ginekolodzy: Tajemnice gabinetów (Komendołowicz Iza) Wywiady z ginekologami i lekarzami - tymi bardzo kontrowersyjnymi i doświadczonymi autorytetami. Oburza, porusza i trochę bawi, ale przede wszystkim zmusza do myślenia.

10. Szaławiła (Kisiel Marta) Świetnie napisane opowiadanie. Wydało mi się jeszcze lepsze od i tak lubianego przeze mnie "Dożywocia". Humor, słowiańska mitologia i to "coś", co sprawia, że nie można się oderwać.