"Cyfrowa twierdza", to literacki debiut Dana Browna i druga jego książka, po którą zdecydowałam się sięgnąć. Wcześniej czytałam "Kod Leonarda da Vinci" i byłam zachwycona. Postanowiłam wtedy, że koniecznie muszę przeczytać inne pozycje tego autora. W końcu nadszedł ten czas. O czym jest książka?

Amerykański wywiad skonstruował genialny komputer, który podobno potrafi złamać każdy szyfr. Pewnego dnia jednak okazuje się, że cudowna maszyna z jednym algorytmem nie może sobie dać rady. To dla rządowej agencji odpowiedzialnej za bezpieczeństwo narodowe oznacza katastrofę. Tymczasem twórca rzeczonego algorytmu grozi, że go upubliczni i szantażuje agentów, a przy tym bawi się z nimi w kotka i myszkę. Do akcji wkracza matematyczka Susan Fletcher. Ma bardzo mało czasu i bardzo dużo do stracenia.

Muszę przyznać, że mam dość ambiwalentne uczucia w stosunku do tej książki. Z jednej strony całkiem niezła (biorąc pod uwagę, że to debiut, to naprawdę niezła), a z drugiej... Mam jednak, co do niej trochę zastrzeżeń.

Akcja bardzo długo się rozkręca. Na początku książka jest po prostu nudna. Czekałam i czekałam w napięciu, aż coś się wreszcie zacznie dziać, no bo przecież już powinno i... Nic. W takim pełnym napięcia oczekiwaniu na właściwą akcję i postępującym znudzeniu upłynęła mi lektura kilku pierwszych rozdziałów. Nie mam jednak w zwyczaju porzucania zaczętych książek, więc brnęłam dalej. I dobrze! Bo w pewnym momencie akcja się rozkręca i naprawdę, dzieje się.

Fabuła – kiedy akcja już się wreszcie rozkręci – staje się zaskakująca i niekiedy kompletnie nieprzewidywalna, a lektura dostarcza naprawdę wielu emocji. W pewnym momencie złapałam się na tym, że czytam „na wyścigi”, jakby ktoś mnie popędzał, jakbym ścigała się z czasem, zupełnie jak Susan Fletcher, tak bardzo byłam ciekawa, co będzie dalej. Napięcie rośnie wprost proporcjonalnie do ilości przeczytanych stron, a finał jest wręcz dramatyczny.

Z plusów: bardzo podobały mi się różne zaszyfrowane zagadki wplecione w fabułę. Czytelnik też ma okazję do wysilenia szarych komórek i rozwiązywania ich razem z bohaterami książki. I tutaj muszę pochwalić tłumacza (Piotr Amsterdamski), który, kolokwialnie mówiąc, odwalił kawał dobrej roboty, bo część tych zagadek musiało być naprawdę trudno przełożyć na język polski, a jednak się udało. Chapeu bas!

Zdecydowanym minusem z mojego punktu widzenia jest fachowa terminologia, a raczej jej ilość. Zrobiła ona na mnie spore wrażenie i sama w sobie mogłaby być nawet ogromnym atutem książki, ale tego jest po prostu za dużo i ja, jako osoba niezbyt biegła w informatyce i nieszczególnie obeznana w zakresie technologii komputerowych, chwilami czułam się przytłoczona nadmiarem fachowych sformułowań. Nie rozumiejąc sporej ich części, miałam nieustannie wrażenie, że coś mi umyka... Ale może po prostu nie jest to książka dla mnie?

Zetknęłam się również z głosami informatyków i osób bardziej technicznie obeznanych, mówiącymi, że wiele podanych w książce informacji dotyczących komputerów i ich działania jest błędnych, albo z dzisiejszego punktu widzenia po prostu przestarzałych. Możliwe. Mnie trudno to ocenić, ale pamiętajmy o tym, że książka w oryginale została wydana w 1998 roku, a pierwsze polskie wydanie datowane jest na 2004 rok. Wówczas rozwój technologii był na zupełnie innym poziomie niż dziś. Inny też był dostęp do informacji.

Kolejną wadą i rzeczą, która bardzo utrudniała mi skupienie się na rozwoju fabuły, są zbyt krótkie moim zdaniem rozdziały. Miałam czasem wrażenie, jakby autor sam nie do końca wiedział, jak tę kwestię ogarnąć i wyznaczał granice rozdziałów na chybił trafił, tworząc mnóstwo bezsensownych mini-rozdzialików. Wiele z nich można by spokojnie połączyć w jeden większy rozdział i efekt byłby – moim zdaniem – zdecydowanie lepszy.

Mimo swoich zasadniczych wad "Cyfrowa twierdza" jest z mojego punktu widzenia naprawdę ciekawa. Skłoniła mnie do głębszej refleksji nad tym, do czego prowadzi czy też może prowadzić rozwój nowych technologii i jak wiele powinno się zachować rozmysłu i ostrożności, stawiając kolejne kroki w tym zakresie.

Czy polecam "Cyfrową twierdzę"? Nie wiem. Zdecydujcie sami. Wydaje mi się, że może przypaść do gustu osobom z zacięciem matematycznym. Albo takim jak ja – informatycznym żółtodziobom, które czasem mają ochotę na tematykę odmienną od tej, ku której zwykle się skłaniają.

[Recenzję opublikowałam wcześniej na moim blogu]