Perry Mason, wybitny adwokat z Los Angeles i jego oddana sekretarka Della Street wracają statkiem z udanych wakacji na Hawajach. Nie przypuszczają, że wrócą do pracy jeszcze podczas rejsu. Poznają Annę Newbery i jej śliczną córkę Belle, pełną życia reprezentantkę swoich czasów (sama powie o sobie: „Ja niczego nie traktuję poważnie. Ani życia, ani wolności, ani miłości. Jestem z niepoważnego młodszego pokolenia. Beztroskę mam w genach, za to rodziców troskliwych, Bogu dzięki”[1]). Cóż, następne dni sprawią, że beztroska Belle minie. Wszystko zaczyna się od podmiany tytułowego zdjęcia. Sama Belle przyjmuje to niefrasobliwie, gorzej z jej matką. Anna ma ponadto podejrzenia, że jej mąż zdefraudował ogromną sumę pieniędzy. Zwraca się o pomoc do Perry’ego Masona.

Wkrótce ktoś wypada za burtę podczas sztormu. Okazuje się, że wśród pasażerów statku brakuje właśnie Carla Newberry’ego. Co więcej, okazuje się, że gdy ktoś znalazł się w wodzie, Anna Newberry stała na pokładzie z pasem męża wypchanym pieniędzmi. Szybko zostaje oskarżona o morderstwo. Wydaje się, że nie ma innej prawdy. Na domiar złego, nieoczekiwanie znika Della Street. Czy stało jej się coś złego? A może chciała odejść od Masona i inaczej, wygodniej ułożyć sobie życie?

„Sprawa podmienionego zdjęcia” to dopiero trzynasty kryminał Erle’a Stanleya Gardnera. Pomimo iż – jak to w książkach amerykańskiego pisarza bywa – opiera się na podobnych schematach, widać, że jest to wczesna proza. Jest rozbudowany, postaci są bardziej wyraziste niż zazwyczaj, ale intryga wyjątkowo zawikłana, nawet jak na tę serię. Oczywiście nie brakuje też zaskakujących zwrotów akcji, spektakularnego procesu sądowego, demaskowania prawdziwej wiedzy opornych świadków, igraszek Masona na granicy prawa, żywych dialogów, a także humoru. Akcja prowadzi do zaskakującego rozwiązania.

Ot, czarny kryminał w starym stylu. Dla miłośników nie tylko Gardnera, ale i gatunku!

[1] Erle Stanley Gardner, „Sprawa podmienionego zdjęcia”, tłum. Łukasz Witczak, Wydawnictwo Dolnośląskie, 2010.