Dom z liści (Danielewski Mark Z.) (4,0)

Blisko półtora miesiąca zmagałem się z tą książką, bo dość gruba, a jako przedstawicielka literatury ergodycznej wcale nie ułatwia czytelnikowi lektury: typograficzne szaleństwa, brakujące strony, piętrowe przypisy, labirynty tekstu. Fikcja w fikcji, przeplatające się historie, jakieś szkice, wiersze, listy, zdjęcia. Początkowo wszystko to wzbudziło moją ciekawość, po pewnym czasie jednak zacząłem nabierać wątpliwości, czy aby na pewno książka ma jakieś ukryte głębie, czy też raczej napisana została na tyle dziwacznie, by zwrócić na siebie uwagę, a czytelników skłonić, by sami sobie te głębie wymyślali.

Przewodnie motywy powieści to dom, labirynt, Minotaur – jakież możliwości interpretacyjne niosą. Bohaterowie to Will Navidson, bezimienny Zampano i Johnny Truant (polskie tłumaczenie przydomku jest zbyt długie, by było prawdopodobne). Najbardziej emocjonalnie przejmujące były listy chorej psychicznie matki do młodego Johnny'ego (których zresztą w pierwszym oryginalnym wydaniu nie było, ukazały się dopiero później, jako osobna książka); bo przecież nie fantasy z pozawymiarowym labiryntem, ani historia o tym, jak miłość może pokonać nawet tak nieziemskie przeszkody. Niestety, sporo u Danielewskiego rzeczy potwornie nudnych, jak pseudonaukowy bełkot różnych zmyślonych specjalistów, krytyków, psychoanalityków itp., komentujących "Relację"; to pewnie satyra, ale męcząca. Dużo tekstu nie ma żadnego sensu i służy jedynie zapełnieniu meandrów składu – "lorem ipsum" takie.

"To nie jest dla ciebie", ostrzega książka na dzień dobry. W sumie mogę się z tym zgodzić, chociaż myślę, że gdybym trafił na nią w młodości, to pewnie byłbym zachwycony jej oryginalnością i niezwykłością. Z wiekiem chyba jednak coraz bardziej cenię sobie prostotę. Książkę traktuję jako ciekawostkę: z jedną taką zapoznać się warto, na więcej chyba szkoda byłoby czasu.


Zobacz też: Jotowy grudzień 2018