Czy powinno się ulepszać własny gatunek, czy też pozostawić jego los powolnym mechanizmom naturalnej ewolucji? Czy to jest droga do stworzenia raju na Ziemi?
Te dwa pytania są fundamentem tematycznym, na którym jest oparta, napisana w 1958 roku, powieść Stanisława Lema "Eden".

O książce można by napisać wiele. Jej wielkim atutem są niezwykle barwne opisy świata planety Eden, na której awaryjnie ląduje ziemska ekspedycja. Trzeba naprawdę dysponować niezwykłą wyobraźnią, by takie plastyczne i szczegółowe obrazy wykreować, a pamiętajmy cały czas, że autor opisuje świat, który nie istnieje. Te niezwykłe sceny, rodem z obcej planety, tworzą niesamowitą atmosferę, w której dzieje się akcja i ona jest kolejnym atutem powieści. Ziemianie badają nieznany im świat, udając się, w będące w ich zasięgu, miejsca i odkrywając kolejne niezwykłe fakty. Powoli budują sobie obraz znalezionej rzeczywistości. Planeta Eden okazuje się miejscem, gdzie miała miejsce zakrojona na szeroką skalę inżynieria genetyczna, a która obecnie zmaga się z jej skutkami.
W tym miejscu należy spróbować odpowiedzieć sobie na zadanie na wstępie pytanie. Wbrew pozorom autor nie udzielił na nie odpowiedzi, zadowalając się bardziej wydaniem ostrzeżenia przed podejmowaniem działań, których skutki są trudne do przewidzenia. Jego ostrzeżenie ma jednak wymiar szerszy. Nie dotyczy wyłącznie manipulacji genetycznych ale generalnie eksperymentów, którym poddawane są społeczeństwa. W czasie gdy Lem pisał "Eden", w Polsce trwał już od ponad 10 lat eksperyment ze sterowaną przez partię komunistyczną budową nowego społeczeństwa. Historia pokazała, że i ten eksperyment okazał się fiaskiem.
W powieści odnajdziemy szereg miejsc, które mogą wywoływać skojarzenia i analogie z ziemskim światem, współczesnym Lemowi. Mogą być nim chociażby "dziwne" obozy dla mieszkańców Eden lub zagadkowy system sprawowania władzy.
Jak dziś po latach od napisania powieści oceniać "Eden"? Dla wielu ludzi wciąż nieobce jest pragnienie stworzenia raju ich wyobrażeń i "uszczęśliwienie" innych na siłę. Wnioski są zatem oczywiste.