PAŹDZIERNIK
Zabić drozda (Lee Harper) (US-Alabama-1960); ocena: 5.5
(własna półka)
The-coming-of-age story, czyli powieść o dorastaniu w małym miasteczku w stanie Alabama. Akcja dzieje się w latach 30. ubiegłego stulecia i odzwierciedla ówczesny podział klasowy, rasizm i stereotypowy sposób myślenia, charakterystyczny dla mieszkańców południowych stanów Ameryki. Narratorką powieści jest 8-letnia Jean Louise, zwana popularnie Skautem, ze względu na sposób zachowania i ubierania się, zupełnie nie przystający małej damie. Skaut jest baczną obserwatorką i komentuje życie miasteczka z dziecinną prostotą, ale też bez omijania tematów tabu i zasłaniania się stereotypami, które nagminnie używają dorośli.
Pewnego lata, w miarę spokojne życie rodziny Finchów i beztroskie zabawy dzieci zostają zakłócone procesem o gwałt, w którym obrońcą oskarżonego Toma Robinsona jest Atticus Finch. Ponieważ Tom jest Murzynem, a domniemaną ofiarą biała kobieta, sprawa wydaje się być z góry przesądzoną. Całe miasteczko jest oburzone postępkiem Murzyna, a gniew, ataki nienawiści i pogardy kierowane są również pod adresem adwokata - obrzucanego obraźliwymi epitetami typu „pachołek czarnuchów” - i jego rodziny.
Mała Skaut i jej starszy brat Jem z wielkim przejęciem i zaangażowaniem śledzą proces, wierząc, że prawda zwycięży. Ogrom zakłamania, bigoterii i obłudy, jaki przy tej okazji obserwują w rozmowach i zachowaniu mieszkańców miasteczka, jest ciosem w ich dziecinne wyobrażenia i wiarę, że w świecie dorosłych rządzi sprawiedliwość.
„Zabić drozda” jest powieścią ponadczasową, tak jak ponadczasowe są tematy, które porusza. Rasizm to tylko jeden z wątków, który z upływem lat można zastąpić wszechobecną pogardą lub nienawiścią do wszystkiego co inne. A nieugięta postawa Atticusa w zetknięciu ze stereotypową i krzywdzącą opinią społeczną nie była łatwa ani wtedy, ani nie jest łatwa dzisiaj, dla tych, co się ośmielą mieć inne zdanie niż nakazuje moda sezonu.
Średnia ocena: 5,11 ilość ocen: 4.120 (B-netka)
Średnia ocena: 4,27 ilość ocen: 3.745.253 (Goodreads)

Zamieszkać w Bibliotece (Tomkowski Jan) (Pol-2004); ocena: 4,5
(własna półka)
Esseje literackie, a ponieważ ich autorem jest badacz i historyk litereatury, należy się spodziewać dogłębnej analizy omawianych tematów. I tak więc wędrujemy z autorem poprzez epoki, porównując literackie trendy, robiąc przegląd najsłynniejszych bohaterów literackich, miast, które zasłynęły dzięki literaturze, aforyzmów, które przetrwały do dnia dzisiejszego i wiele innych tematów. Pasja i erudycja autora przebija się przez wszystkie teksty i rozbudza w czytelniku chęć powrotu do tych bardziej lub mniej ukochanych klasyków. Autor zachęca do układania własnego kanonu lektur, zgodnego z naszymi zainteresowaniami. Czytajmy klasyki, nie dajmy się omamić mediom i szumnym rekomendacjom bestselerów jednego sezonu. Poczekajmy rok, dwa zanim sięgniemy po rozreklamowaną nowość, bo może się okazać, że jej żywot był krótki i niewart naszej uwagi.
„Zamieszkać w Bibliotece” to książka, do której zamierzam wracać wielokrotnie. Autor zachęca do czytania z kluczem, do poszerzania interesujących nas tematów, do szukania ulubieńców wśród niszowych lub zapomnianych autorów, zamiast chaotycznego skakania od jednej powieści do następnej.
Średnia ocena: 4,85 ilość ocen: 144 (B-netka)
Średnia ocena: 3,84 ilość ocen: 19 (Goodreads)

Inne na temat: O książkach i czytaniu
Przeczytane: Q4, 2017 - The Year of Reading Dangerously - Andy Miller

Letters to Alice: On First Reading Jane Austen - Weldon Fay (UK-ENG-1984); ocena: 4
Czy jest to powieść epistolarna, jak określiła tę książkę sama autorka? Powiedziałabym, że bliżej jej do esejów literackich, skupiających się na postaci i twórczości Jane Austen. Nie mniej jednak siostrzenica Alice - jak i pozostali członkowie rodziny – jest postacią fikcyjną, więc musimy zaakceptować wersję autorki i nie upierać się, że głoszone przez nią poglądy są zawsze na serio, a już na pewno nie traktować poważnie uwag i docinków rzucanych pod adresem fikcyjnych członków rodziny. Jest to jedna z bolączek pisarzy, że każde słowo, każda postać analizowane są szczegółowo przez osoby znajome i bliskie, w celu doszukania się podobieństw wśród najbliższego otoczenia.
Fay Weldon jest osobą oczytaną, obeznaną z klasykami i jej miłość do literatury odbija się na kartach tej powieści. Jane Austen zajmuje szczególne miejsce w sercu autorki. To Fay Weldon napisała scenariusz na podstawie którego nakręcony został przez BBC mini serial „Duma i uprzedzenie”.
W „Listach do Alice” Weldon omawia epokę, w której Austen żyła, rodzinę i najbliższe otoczenie pisarki i jej twórczość. Są to naprawdę ciekawe szkice literackie, w których pokazany jest kontrast pomiędzy rzeczywistą i beznadziejną sytuacją kobiet na przełomie XVIII i XIX wieku, a sielskim klimatem powieści. I to, że tam gdzie powieść kończyła się happy endem i szczęśliwym małżeństwem, w rzeczywistości zaczynało się dla kobiet piekło - z wielokrotnymi ciążami, z których każda mogła zakończyć się śmiercią i kompletnym, wręcz niewolniczym uzależnieniem od mężczyn i ich sytuacji finansowej.
Fay Weldon, zainspirowana autentycznymi listami Austen, poświęca wiele miejsca na objaśnienie swej siostrzenicy kunsztu pisarskiego, na liczne rady i wskazówki, jako że ambicją Alice również jest napisanie książki. Ta część powieści jakoś mniej mnie interesowała. Wolałabym więcej szczegółów z życia/twórczości Jane Austen. W tym celu jednak lepiej będzie zajrzeć do którejś z licznych biografii tej pisarki.
Średnia ocena: 3,4 ilość ocen: 862 (Goodreads)

LISTOPAD
Anastazja (Megre Władimir) (Russia-1996); ocena: 5,5
Anastazja to tajemnicza kobieta żyjąca samotnie w syberyjskiej tajdze. Kiedy Vladimir Megre spotyka ją przypadkowo podczas jednej ze swoich handlowych ekspedycji na daleką północ, nie ma pojęcia jak wielkie zmiany to spotkanie wprowadzi w jego życie. Anastazja, pomimo wielokrotnych zapewnień o swojej normalności i usilnym prośbom, by za taką ją uważać, swoim zachowaniem i stylem życia dbiega daleko od od norm i standardów, do których przywykliśmy. Jej kontakt z przyrodą, z dzikimi zwierzętami, z Uniwersalnym Umysłem zadziwia, ale też nasuwa pytania i refleksje. Czy tak wyglądał Raj? Czy w każdym z nas tkwi podobna siła i możliwość kontaktu z nadprzyrodzonym? Czy każde stworzenie, począwszy od małego insektu po wielkie niedźwiedzie, stworzone zostało po to, by służyć człowiekowi? Megre początkowo nie może oprzeć się wrażeniu, że kobieta z lasu, pustelnica z syberyjskiej tajgi, żyje w jakimś dziwacznym świecie fantazji, który z rzeczywistością nie ma nic wspólnego. Zarzuca ją więc pytaniami ze swojego świata, na które Anastazja zawsze znajduje odpowiedź. Skąd w niej taka wiedza, taka kreatywność w rozwiązywaniu współczesnych problemów, nad którymi naukowcy łamią sobie głowy?
Anastazja twierdzi, że jej wiedza pochodzi od gwiazd i że jej marzeniem jest udostępnić ją ludzkości. Vladimir Megre ma jej w tym pomóc, poprzez książki, które napisze.
Megre oczywiście odmawia współpracy. Jest przecież przedsiębiorcą, nie pisarzem. Nawet gdyby, jakimś cudem, udało mu się napisać książkę, nie miałby najmniejszego pojęcia, jak ją wydać. Rynek wydawniczy zalany jest woluminami, których nikt nie chce czytać, nikt nie kupuje. Dlaczego jego książkę miałby spotkać inny los?
Z czasem jednak Megre zmienia zdanie. Trzy dni spędzone z tą niezwykłą kobietą, budzą w nim chęć pomocy, chęć rozpowszechnienia jej marzeń, jej wiedzy, jej niezwykłego stylu życia. „Anastazja” to pierwszy tom w serii „Dzwoniące Cedry Rosji”. Oczywiście, nie sposób na nim poprzestać. Będę śledzić historię fascynującej Anastazji poprzez wszystkie tomy, bo jest ona żywym dowodem na to, że „the sky is the limit”, a człowiek jest największą, niezbadaną tajemnicą tego świata.
Średnia ocena: 4,85 ilość ocen: 28 (B-netka)
Średnia ocena: 3,81 ilość ocen: 1.550 (Goodreads)

Temat: duchowość - O prasubstancji Wszechświata

The Lost Years of Jane Austen – Barbara Ker Wilson (UK/Eng-Australia/Sydney-2008); ocena: 4,5
W życiorysie Jane Austen jest jedna niezapisana karta, obejmująca lata 1801 do 1804. Coś się wydarzyło w tym czasie, co miało pozostać tajemnicą rodzinną na zawsze. Czyżby jakiś skandal, zakazana miłość, o której nie mieli dowiedzieć się potomni? Casandra, na życzenie swej siostry, zniszczyła wszystkie listy i notatki z tego okresu.
Barbara Ker Wilson nie jest pierwszą pisarką, która, popuszczając wodze fantazji, stara się wypełnić tę lukę. Ale na pewno jest pierwszą i może jedyną, która przenosi Jane Austen na inny kontynent – do Australii. Historia mało prawdopodobna, ale zgrabnie wpleciona w autentyczne wydarzenia rodzinne. Głównymi bohaterami powieści obok Jane, a czasami nawet wysuwającymi się na plan pierwszy, jest jej bliska rodzina, wujostwo Jane i James Leigh Perrot. Autorka poświęca sporo miejsca szokującej historii rodzinnej, o tym jak Jane Leigh Perrot oskarżona została o kradzież koronek ze sklepu galanteryjnego, za które to przestępstwo groziło jej zesłanie do New South Wales, angielskiej kolonii karnej. Jane Leigh Perrot została uniewinniona, ale jej mąż, zapalony naturalista i badacz przyrody, zapragnął odwiedzić ten odległy zakątek, który ze względu na bogatą florą i faunę nazwany został Botany Bay.
Czy Jane i James Leigh Perrot odbyli tę daleką podróż i czy towarzyszyła im siostrzenica Jamesa - Jane Austen? Historia milczy na ten temat. Jeśli jednak odsuniemy na bok wątpliwości i pozwolimy się porwać snutej przez autorkę opowieści, dostajemy ciekawą powieść historyczną, w której fakty mieszają się z fikcją, a Australia z roku 1801 staje jak żywa przed naszymi oczami. Powieść, które może przynieść zawód czytelnikom, oczekującym sensacyjnych, choćby tylko fikcyjnych szczegółów z życia Jane Austen, dla mnie była ciekawą podróżą w przeszłość, do Anglii i Australii początku XIX wieku.
Goodreads: średnia ocena: 2,71 / ilość ocen: 68

Love Unleashed: Tales of Inspiration and the Life-Changing Power of Dogs – Rebecca Ascher-Walsh (US-NY-2018); ocena: 3,5
Książka pięknie wydana na kredowym papierze, z ilustarcjami zwierząt, a często również ich opiekunów. Historie wzruszające, inspirujące, niezwykłe. Jeden poważny mankament – każda opwieść króciutka, na 2-3 stroniczki. Zanim jeszcze dotarłam do ostatniej, pierwsze już ulotniły się z pamięci. Szkoda. Gdyby poświęcić im więcej uwagi, byłoby to z korzyścią dla całości.
Goodreads: średnia ocena: 4,50 / ilość ocen: 22

GRUDZIEŃ
One Fine Day – Erica Abbott (US-CO/Denver-2013); ocena: 4
Caroline i Jill były przyjaciółkami w okresie szkolnym i kochankami w latach studenckich. Później ich drogi rozeszły się, gdy jedna wyjechała w świat robić karierę śpiewaczki operowej, a druga zapuściła korzenie w Denver, zatracając się w pracy prawnika korporacyjnego. Po latach próbują odbudować relację, co nie jest łatwe z powodu nagromadzonych prertensji, żalów i goryczy.
Erica Abbott jest z zawodu prawnikiem, a jej ubocznym zajęciem i hobby są amatorskie przedstawienia teatralne, muzyka i śpiew. Obie te pasje mają odbicie w powieści, gdzie śledzimy politykę i personalne rozgrywki w firmie prawniczej oraz pracę w operze. Autorka ma lekkie pióro, główne postacie bohaterek są ciekawie nakreślone z detalami życia w środowisku w jakim się obracają. Ogólnie, wrażenia pozytywne. Chętnie sięgnę po inne powieści tej autorki, zwłaszcza że jej specjalność to kryminały.
Goodreads: średnia ocena: 3,73 / ilość ocen: 93

Przebudzeni bogowie (Neuvel Sylvain) (CA-QC-2017); ocena: 4
Część druga serii „Archiwa Temidy”. Akcja rozpoczyna się 10 lat później, gdy na Ziemi nagle zaczynają materializować się gigantyczne roboty. Jakie intencje kryją się za ich niespodziewanym przybyciem? Jak powinny zareagować organizacje, których zadaniem jest ochrona Ziemi (EDC)? Czy rządy krajów, w których pojawiły się roboty, powinny czekać na odgórne decyzje czy podjąć akcje na własną rękę?
„Przebudzeni bogowie” pod względem literackich walorów nie dorównują niestety części pierwszej. Choć pisane w tej samej formie – transkryptów z przesłuchań i oficjalnych raportów – czegoś tu jednak zabrakło. Jak dla mnie było tu zbyt wiele przemieszczeń i relacji postronnych osób, zbyt wiele osobistych zapisów w formie dziennika, które formą zbliżały się do rozdziałów w typowej powieści. Zabrakło spójności, którą w części pierwszej zapewnił tajemniczy osobnik, prowadzący przesłuchania. Zabrakło również lekkości i humorystycznych dialogów. Powieść przesuwa się w kierunku ponurej, apokaliptycznej rzeczywistości.
B-netka: średnia ocena: 4 / ilość ocen: 3
Goodreads: średnia ocena: 4,07 / ilość ocen: 22.367

Tylko ludzie (Neuvel Sylvain) (CA-QC-2018); ocena: 3
I znowu mija 9 lat, które nasi bohaterowie spędzili na planecie Esat Ekt. Ich życie tam przedstawione jest głównie z perspektywy czasu, w migawkowych wspomnieniach. Niejako migawkowo przedstawiony jest również ich powrót na Ziemię i przemieszczanie się poszczególnych bohaterów z miejsca na miejsca. Mamy więc dużo przeskoków w czasie i przestrzeni, a wszystko opisane w formie dialogów, przy których często trzeba się domyślać, kto jest autorem danej wypowiedzi. Już nie ma mowy o spójności akcji, jeśli w ogóle jest jakaś akcja, wszystko przedtawione jest fragmentarycznie, powierzchownie, z naciskiem na dialogi, które silą się na dowcip, a są raczej denerwujące, żeby nie powiedzieć prymitywne. Całość to taka paplanina bez większego sensu, autor chyba zapomniał, że miała to być powieść typu sci-fi i zrobił z tego manifest polityczny na temat rasizmu. Nawet ciekawy temat odwiedzin na obcej planecie nie został wykorzystany, jakby autorowi zabrakło pomysłu. Prześlizgujemy się obok mieszkańców planety Esat Ekt, niewiele o nich wiedząc, oprócz tego że skórę mają w kolorze błękitnym, czy innym zwariowanym, a ich zachowanie jest karykaturalnym odzwierciedleniem rasy ludzkiej. Ocena 3 jest naciągana, głównie z sympatii dla autora za pierwszą część trylogii. Bo już druga budziła moje zastrzeżenia. A część trzecia to już całkowity niewypał.
B-netka: średnia ocena: 3 / ilość ocen: 1
Goodreads: średnia ocena: 3,67 / ilość ocen: 10,674

Przeczytane: Q3, 2018