Gra w szachy z Witoldem Gombrowiczem
W Radomiu stanął pomnik Witolda Gombrowicza. Rzeźba przedstawia wybitnego pisarza podczas gry w szachy.
Radom jest miejscem szczególnie związanym z osobą Witolda Gombrowicza. To właśnie tutaj odbywa się Międzynarodowy Festiwal Gombrowiczowski oraz przyznawana jest Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza dla najlepszego debiutu roku. W gronie pisarzy uhonorowanych tą nagrodą znaleźli się Anna Cieplak za powieść Ma być czysto, Weronika Murek za zbiór opowiadań Uprawa roślin południowych metodą Miczurina oraz Maciej Hen za powieść Solfatara.
Sam Gombrowicz bywał w Radomiu (i to dość często) w latach 1924-1939 przy okazji wyjazdów do położonej niedaleko Wsoli, małej miejscowości, w której mieszkał jego brat Jerzy z żoną Aleksandrą z Pruszaków i córką Teresą. We Wsoli młody Gombrowicz wypoczywał oraz pracował – najpierw ucząc się do egzaminów, później zaś pisząc swój debiutancki Pamiętnik z okresu dojrzewania oraz fragmenty Ferdydurke. Po studiach miał odbyć aplikację adwokacką u Tadeusza Przyłęckiego, radomskiego adwokata, z którym łączyły go przyjazne stosunku. Jednakże odrzucono jego kandydaturę, a w 1939 roku opuścił kraj, udając się do Argentyny. Obecnie w miejscowości znajduje się muzeum pisarza.
Pomnik został wykonany według projektu Sławomira Micka, który zwyciężył w konkursie zorganizowanym i rozstrzygniętym przez władze miasta. Do konkursu zgłoszono cztery projekty, jednakże propozycja Micka zwróciła uwagę jury wysokim poziomem artystycznym oraz oryginalnością, która koresponduje z tak charakterystycznymi dla twórczości pisarza zmaganiami z formą. Pomnik przedstawia Gombrowicza siedzącego przy partii szachów, naprzeciwko zaś znajduje się wolne miejsce dla osoby, która zechce się do niego przysiąść. Rzeźba znajduje się przy ulicy Żeromskiego.
Zdjęcie: Bohdan Paczowski, Witold Gombrowicz w Vence, Domena Publiczna, via Wikimedia Commons