W dobie dzisiejszego życia na kredyt, życia przyszłością, bez oglądania się za siebie, wartością coraz bardziej marginalną jest historia. Pamięć. Tożsamość. Aż dziw bierze, że stworzeniem jednej z najlepszych i najbardziej wyczerpujących pozycji literackich na temat najwiekszej polskiej tragedii XX wieku, jak i bodajze całej historii naszego narodu- Powstania Warzawskiego, podjął się Brytyjczyk, miłośnik Polski, Norman Davies.

Czego pragnelii by dzisiaj powstańcy? Sprawiedliwości, myślę sobie. Cieżko jednak o takową, mając w pamięci 44 lata cenzury dotyczącej prawdziwej historii Polski. Lata wypaczeń i zaniechań skutkują do dzisiaj. Ale co będzie kiedyś? Czy dalej będzie pisało się o polskich obozach koncentracyjnych, o polskich antysemitach mordujących Żydów w Jedwabnem, o pogromie kieleckim zorganizowanym w powojennej polskiej republice radzieckiej, rządzonej przez pseudopolaków? Niemcy z ich milionami oficjalnie zarejestrowanych w partii nazistów, w narodzie nienawistnym Polakom z niewiadomo jakich powodów, dzisiaj już zapominają o swoich winach. Nie pamiętają. Po cóż żyć przeszłością? Musimy przecież wszyscy żyć teraźniejszością- powiedzą. I żyją. To Polacy wykłucają się miedzy sobą, wracają do przeszłości, oskarżają o rasizm, ksenofobie, toną we własnym bagienku. Po co to komu? Nie lepiej zapomnieć? Niech uczą się od nas- mógłby powiedzieć Niemiec. Wymordowaliśmy tyle milionów niewinnych istnień, palilismy, grabilismy, zniszcyliśmy stolicę, prowadziliśmy przed czolgami jako zasłonę przeciwczołgową dzieci i kobiety przed naszymi opancerzonymi pojazdami. A mimo to dzisiaj już prawie nikt tego nie pamięta. Prawdziwa nienawiść leży gdzieś indziej, bardziej na wschodzie. Po drugiej wojnie nie musieliśmy nawet płacić odszkodowań, wystarczyło ze byliśmy cicho.

"Chociaż mistrz oszustwa, minister propagandy Giebels nie żyje, to jednak tysiące jego uczniów przetrwały i one kiedyś bedą udowadniać światu, ze to nie Niemcy popełnili te potworne zbrodnie! I zwalą odpowiedzialność na inych". "Powstanie 44- strona 658.

Nie chodzi w tym wszystki o zawiść. O rewanż zza grobów. Chodzi o sprawiedliwość i pamięć. "Powstanie 44" to hołd złożony ofiarom, ludności cywilnej i wojskowej czasu 63 dni apokalipsy. Norman Davies stworzył wspaniale dzieło. To tez akt oskarżenia w stosunku do bestialstwa Niemców czasów wojny, ale także do komunistycznej Rosji oraz rządów aliantow, którzy nie mieli honoru i chęci aby pomoc Polsce. Niestety trzeba uciekać się do takiej formy wypowiedzi, jak ta we wcześniejszych akapitach, żeby wzbudzić kontrowersje. Żeby wzbudzić zainteresowanie i przywołać pamięć. Bo zapomnieć nie możemy .

Im dłużej żyje, tym moje poglądy na temat wybuchu powstanie nieznacznie ewoluują. Jednak, stety, niestety, prawdopodobnie trzeba było wziąć na swoje barki decyzje o wybuchu powstania... To tak jak w opowieści któregoś uczestnika z walk przytoczonej w książce , porównaniu do tonącej matki , którą widzi się znad brzegu i której chcesz pomóc przeżyć, mimo ze szanse na jej uratowania są marne. Na własne przeżycie tez. Ale to przecież matka...

Powstanie '44 (Davies Norman)