Książka: Ostatni rozdział czyli Paragraf 22 bis

Książka, mimo bardziej przyczynowej i "liniowej" narracji, nie tak porywająca jak "Paragraf 22", natomiast znacznie "cięższa" i bardziej refleksyjna. Mimo powiązania z poprzedniczką dzięki obecności niektórych postaci, zdecydowanie odmienna pod względem treści. Cechą łączącą te powieści Hellera jest ukazywanie absurdalności mechanizmów rządzących światem i uwidaczniające się jeszcze bardziej w "Ostatnim rozdziale" przedstawienie posuwającego się uprzedmiotowienia człowieka w konsumpcyjnie nastaw...

Kontynuacja "Paragrafu 22" obfitująca w wiele przezabawnych wydarzeń, pełna skrzących się dowcipem dialogów i czarnego, absurdalnego humoru. Na łamach książki ponownie spotykamy Yossariana, Mila Minderbindera oraz nowe, równie oryginalne postacie, takie jak onkolog, który przyjmuje pacjentów chorych na raka na oddziale psychiatrycznym, gdzie sam przechodzi intensywną kurację, czy prezydent USA, który uwielbia gry komputerowe i cieszy się, gdy rozmówcy tytułują go "kutasem".

Akcja powieści toczy się w Nowym Jorku opanowanym przez narkomanów, żebraków i prostytutki. Yossarian znów trafia do szpitala, gdzie symuluje chorobę i podrywa pielęgniarki. Przed szpitalem czatują na niego detektywi. Może wynajęła ich jego trzecia żona, a może jego szef Milo Minderbinder, właściciel jednego z największych koncernów w Ameryce? A może to nie detektywi, lecz agenci wywiadu, zamieszani w porwanie kapelana Tappmana? Tymczasem Milo próbuje sprzedać generałom z Pentagonu bombowiec nowej generacji, odznaczający się tym, że w ogóle go nie widać. Nikt jednak nie wie na pewno, czy maszyna naprawdę istnieje...

[Wydawnictwo Albatros A. Kuryłowicz, 2005]