Książka: Dziedzictwo

Najbardziej autobiograficzne ze wszystkich dzieł Rotha zawiera relację z ostatnich miesięcy życia jego ojca, który – dożywszy w doskonałej formie słusznego wieku osiemdziesięciu sześciu lat – dowiaduje się nagle, że ma guza mózgu. Guz jest niezłośliwy i dość wolno rośnie, ale osiągnął już taki rozmiar, którego przekroczenie nieuchronnie prowadzi do ucisku na kolejne ważne połączenia nerwowe. Z porażeniem nerwu twarzowego i utratą wzroku w jednym oku można jakoś funkcjonować, lecz perspektywa sto...

Philip Roth jest pisarzem znanym na całym świecie. Przeczytałam zaledwie kilka jego utworów: „Cień pisarza”, „Everymana” oraz - w obszernych fragmentach - „Kompleks Portnoya”. A wczoraj w moje ręce wpadła autobiograficzna powieść „Dziedzictwo”. Ta książka opowiada o tym, jak Roth opiekował się chorym na nowotwór mózgu ojcem. „Dziedzictwo” wzbudziło we mnie mieszane uczucia. Roth wydał mi się człowiekiem bardzo niedyskretnym. Czytając miałam wrażenie, że poznałam wszystkie wstydliwe tajemnice...

Opublikowane w 1991 r. "Dziedzictwo" Philipa Rotha to jego najbardziej osobista książka: intymna, przejmująca swoją szczerością, choć nie pozbawiona humoru opowieść o ostatnich miesiącach życia ojca pisarza. To także retrospektywny obraz powikłanych stosunków między dwiema silnymi osobowościami: ojcem - imigrantem żydowskim ze wschodniej Europy, a synem - zbuntowanym pisarzem amerykańskim; to zapis bolesnych prób szukania wspólnego dziedzictwa; to opowieść o chwilach tragicznych wyborów i nieodwracalnych decyzji.

W "Dziedzictwie" autor stawia pytania o sprawy ostateczne, lecz nigdy nie zapomina o codziennym wymiarze ludzkiej egzystencji, o pozornie nieistotnych drobiazgach składających się na nasze życie, wstydliwej cielesności, przemilczanej zazwyczaj w literaturze, o ludzkich słabościach, które nie odbierają człowiekowi godności, ale wzbogacają jego prawdziwy obraz. W tej wyjątkowej książce Philip Roth proponuje nowe spojrzenie na problemy nurtujące go w dotychczasowych powieściach, od "Kompleksu Portnoya" począwszy, na "Oszstwie" kończąc. "Dziedzictwo" to pożegnanie z literacką fikcją, wstrząsająca "historia prawdziwa", którą rozpoczęło i zakończyło życie.

[Wydawnictwo Łódzkie, 1994]