Książka: Kafka nad morzem

"Jest tylko jeden rodzaj szczęścia, ale rodzajów nieszczęść jest tyle, ile jest nieszczęśliwych ludzi. Jak zauważył Tołstoj, szczęście jest przypowieścią, a nieszczęście opowieścią"[1]. Ile razy – przeżywając niemiłe chwile – myśleliście o tym, by wyjechać gdzieś daleko? Zamknąć ten etap i zacząć nowy, inny, w domyśle – lepszy? Gdzieś, gdzie nikt Was nie zna? Murakami w swojej najgłośniejszej, zdaje się, powieści od tego właśnie zaczyna przedstawianie losów głównego bohatera. Chłopiec postana...

Murakami ma w Polsce dużą rzeszę fanów, o czym świadczy chociażby wysoka ocena jego prozy w Biblionetce (również i tej pozycji) oraz pozytywne recenzje w polskiej prasie. Na jedną z takich recenzji dałem się kiedyś nabrać i w ten sposób zaczęła się moja krótka przygoda z japońskim pisarzem. Mowa tutaj o "Norwegian Wood", a krótka, gdyż po lekturze "Kafki..." nie mam ochoty ciągnąć dalej tej znajomości. O ile poprzednia pozycja była do przełknięcia i na siłę mogłem w niej znaleźć elementy, które ...

Haruki Murakami ma talent do opowiadania niesamowitych historii, które poruszają jak życie, a porywają bardziej niż kino akcji. "Kafka nad morzem", najnowsza książka japońskiego pisarza, sprawia ponadto, że czytelnik ma ochotę sięgnąć po nią więcej niż jeden raz. Proza Murakamiego z powieści na powieść staje się coraz bardziej wyrafinowana i zaskakuje nawet najbardziej przenikliwych fanów pisarza. Pozostaje przy tym zrozumiała i intrygująca dla czytelników nieznających jego poprzednich utwo...

To był piątek 09.02.2006 r. Była dokładnie godzina 1:03, gdy skończyłem czytać „Kafkę nad morzem”. Pierwszy raz od bardzo długiego czasu poczułem potrzebę zadania sobie pytania „Co teraz?”. Powieść Murakamiego bez wątpienia wywołuje emocjonalną rewolucję w czytelniku. Nie można przeczytać tej powieści i powiedzieć „Fajna książka. Idę spać”. Po prostu nie można. Przyczyna jest prosta i oczywista. Owa książka odciska w nas swe piętno. Zostawia po sobie pewną pustkę, uczucie, jakby czegoś nam brako...

Piętnastoletni, tajemniczy bohater - Kafka Tamura - postanowił zastąpić swoje imię pseudonimem, na cześć swojego ulubionego pisarza, którego zresztą przypomina charakterem. Jest zamknięty w sobie, małomówny, bardzo dojrzały jak na swój wiek i często prowadzi rozmowy z wymyślonym chłopcem zwanym Krukiem, który jest czymś w rodzaju jego alter ego. Poza tym Kafka bardzo lubi czytać.

Od odejścia matki chłopak mieszka z ojcem; nie czuje się jednak szczęśliwy i ucieka z domu. Udaje się na daleką i prowincjonalną wysepkę Shikoku, tam odnajduje prywatną bibliotekę, ufundowaną w domu pewnego przemysłowca - pasjonata literatury; fascynowała go ona od dawna, czytał o jej nietypowej historii, stylowych wnętrzach i wspaniałej kolekcji książek. Dyrektorem biblioteki jest tajemnicza piękna kobieta po pięćdziesiątce, nazwiskiem Saeki.

Po kilku dniach pobytu na wyspie Kafka budzi się w nocy w jakimś przyświątynnym parku zlany krwią; nie wie, jak się tam znalazł; jest przerażony.


W "Kafce nad morzem" nowym elementem jest nastoletni - zamiast dojrzałego - narrator. Natomiast poszukiwanie tożsamości i zdehumanizowane życie miejskie współczesnej Japonii skontrastowane z prowincją i naturą to motywy znane wszystkim miłośnikom japońskiego autora. Świat fantastyczny graniczy tu bezpośrednio z rzeczywistym i czasami oba zlewają się ze sobą. Fascynują szczegółowe opisy spożywanych potraw i napojów oraz muzyki; rozważania natury filozoficznej, historycznej i literackiej obok informacji nieomal encyklopedycznych o literaturze japońskiej czy utworach Beethovena.


30 października japoński pisarz Haruki Murakami otrzymał w Pradze prestiżową nagrodę Franza Kafki. Nagrodę Kafki Murakamiemu przyznało już w marcu międzynarodowe jury, z czołowym niemieckim krytykiem literackim, Marcelem Reichem-Ranickim i brytyjskim wydawcą Johnem Calderem na czele. To już szósta edycja konkursu, organizowanego co rok przez Stowarzyszenie im. Franza Kafki. Murakami otrzymał wykonaną przez czeskiego artystę Jaroslava Ronę małą statuetkę Kafki oraz nagrodę pieniężną w wysokości 10 000 dolarów.

Jak określili fundatorzy - Stowarzyszenie im. Franza Kafki, nagroda jest przyznawana autorom, których prace wykazują się wyjątkowymi walorami artystycznymi i przemawiają do wszystkich czytelników, bez względu na pochodzenie, narodowość czy kulturę, zupełnie tak, jak dorobek literacki Franza Kafki.

[Wydawnictwo Muza SA, 2007]

Jest to książka niezwykła: początkowo zwyczajna historia zagubionego, samotnego nastolatka, który postanawia uciec z domu - powoli, subtelnie przeradza się w dziwną opowieść, przesiąkniętą tajemniczością, nierealnymi zjawiskami, czasem absurdem. Jak ktoś słusznie zauważył na forum - klimatem przypomina nieco filmy Lyncha. Niektórzy piszą, że jest niezrozumiała, że chyba tylko sam autor wie, o co w niej chodzi. Nie zgadzam się z tym, wg mnie książka ma dość wyraźne, jasne przesłanie i sens - ...

Mnóstwo zagadek i ani jednej odpowiedzi. Zmysłowy mistycyzm i niezwykle oniryczny świat, w którym ludzie wydają się śnić na jawie. Bohaterowie o kilku świadomościach, z których większość w miarę trwania powieści ulega dużym przemianom wewnętrznym, stając się ostatecznie zupełnie innymi. "Kafka nad morzem" to książka bez wątpienia niezwykła, bo choć poza samym autorem nikt tak naprawdę nie rozumie, o co w niej chodzi, to fascynuje swoją tajemniczością i niejasnością. Książek niezwykłych w...