Dodany: 22.12.2006
|
Autor: Perun
Książkę otwiera obszerna rozmowa z Władysławem Bartoszewskim, w czasie II wojny światowej członkiem Tymczasowego Komitetu Pomocy Żydom i Rady Pomocy Żydom "Żegota". Tematem rozmowy jest sytuacja ludności żydowskiej w Polsce w czasie okupacji, a także formy działania tych struktur organizacyjnych Polskiego Państwa Podziemnego, które niosły pomoc Żydom, dokumentowały zbrodnie okupanta i informowały o nich światową opinię publiczną. Rozmówcy szczególnie wiele miejsca poświęcili działalności Rady Pomocy Żydom „Żegota”. Książka zawiera także dwa tematyczne bloki dokumentów źródłowych: 1. Okupant – Getto – Powstanie w Getcie Warszawskim, 2. Informowanie świata, apele do świata o pomoc i pomoc Żydom w okupowanej Polsce. Rząd RP na Uchodźstwie – Polskie Państwo Podziemne – Rada Pomocy Żydom „Żegota”. W końcowej części książki znalazły się biogramy ludzi „Żegoty”, przede wszystkim tych, którzy zajmowali kierownicze stanowiska w strukturach niosących pomoc Żydom.
"W krytycznej sytuacji, po raz pierwszy w historii nowożytnej Polski, przedstawiciele kompetentnych, miarodajnych żydowskich organizacji politycznych różnego odcienia, niejednokrotnie z sobą nawet skłóconych, wspólnie z przedstawicielami demokratycznych ośrodków polskiego podziemia podjęli działanie na rzecz ratowania ludzi, i ostrzegania, i zbierania materiałów dotyczących zbrodni hitlerowskich, i kontaktów z wolnym światem. Jest to zjawisko, którego nie znam w żadnym innym kraju okupowanej Europy. Wobec tego jednak, że na naszym terytorium rozegrała się główna część tragedii ludności żydowskiej, działania te mogły dotyczyć tysięcy ludzi, ale nie milionów. I odchodzą w cień wobec tragedii milionów. Ale ja stale przypominam, że według Starego Testamentu brakowało dziesięciu ludzi do uratowania Sodomy. W Polsce tych Sprawiedliwych znalazły się tysiące... Myślę, że nie tylko Żydzi uratowani w infernalnych warunkach mają im coś do zawdzięczenia, ale i my wszyscy, ówcześni i potomni".
(Władysław Bartoszewski – z rozmowy przeprowadzonej przez Andrzeja Friszke)
[Rytm, 2002]