Książka: Nadzieja

Odkąd istnieje rodzaj ludzki, wiadomo, że czas naszej egzystencji stanowi wartość skończoną; dla jednego jest to kilka godzin albo kilka dni, dla innego dziewięćdziesiąt parę czy sto parę lat, ale zawsze kończy się tym samym: coś się w tym genialnym mechanizmie, jakim jest nasz organizm, zacina, serce przerywa tłoczenie krwi do tkanek, mózg przestaje nadawać sygnały do pozostałych narządów… i już człowieka nie ma. Oczywiście, wiemy, że każdego to czeka, ale w im bardziej cywilizowanym środowisku...

"Nadzieja" to utwór powieściowy, którego wydarzenia rozgrywają się współcześnie w bliżej przez autora nie określonej wsi i szpitalu w małym miasteczku w Polsce. Jest to więc historia współczesna, ale problem poruszany przez Pietrasa jest chyba tak stary jak ludzkość. Niezależnie bowiem od warunków historycznych człowiek stary nie chce, wręcz nie może, zejść na margines życia. Stać się niepotrzebnym nikomu gratem, usunąć od czynnego życia? - przeciw temu buntuje się cała natura ludzka. Tak ciężko zrezygnować, zgodzić się, że nasze miejsce zajmą inni, oderwać od codziennych, wydawałoby się błahych, a jakże w gruncie rzeczy istotnych spraw.

Ale obok tego istnieje jeszcze drugi problem, nie mniej trudny i bolesny. Problem ludzi młodych. Często jest tak, że już nie są naprawdę młodzi, od dawna weszli w wiek dojrzały, mają własne, spore już dzieci, pragną samodzielności. Dążenia ich są całkiem naturalne, oczywiste. Jakże trudno je nieraz pogodzić z szacunkiem i delikatnością uczuć należną staremu pokoleniu.

Tym zawsze aktualnym, niezależnie od okoliczności zewnętrznych, zagadnieniom jest poświęcona głęboko ludzka powieść Pietrasa.

[Instytut Wydawniczy PAX, 1980]