Dodany: 06.01.2015
|
Autor: NiKiFoR
Petra Soukupová (ur. 1982)
Pisarka, która według krytyki wypełniła lukę w czeskiej prozie młodego pokolenia. Za sprawą bestsellera "Zniknąć" zapewniła sobie pewną, wysoką pozycję na rynku literackim. Absolwentka praskiej szkoły filmowej FAMU, jako scenarzystka i dramaturg współpracuje przy tworzeniu scenariuszy do popularnych czeskich seriali telewizyjnych.
Za swój debiut książkowy "Nad morze" ("K moři", 2007) otrzymała nagrodę Jiřího Ortena (czeska nagroda literacka przyznawana autorom poniżej trzydziestego roku życia) oraz nominację do nagród Josefa Škvoreckiego i Magnesia Litera (najważniejsza czeska nagroda literacka). Jej druga książka "Zniknąć" ("Zmizet", 2009) była nominowana do nagrody Josefa Škvoreckiego i zdobyła w 2010 roku główną nagrodę Magnesia Litera w kategorii Książka Roku. W 2011 ukazała się najnowsza powieść autorki "Marta w roku intruza" ("Marta v roce vetřelce").
Petra Soukupová mieszka w Pradze z ukochanym psem, bokserką Pulą.
"Czytałam chciwie, rano, przed spaniem i w środkach trans-portu, czytałam łapczywie od początku do końca."
Petra Hůlová, tygodnik "Respekt"
"Niezaprzeczalny talent, jeśli nie wręcz objawienie.
(...) Soukupovd jest autorką wybitną: tam, gdzie historie aż proszą się o sentyment, jest zimna jak skalpel chirurgiczny."
Vladimír Karfík, miesięcznik "Xantypa"
"Powiem otwarcie: dzieła uhonorowane nagrodami literackimi kilkakrotnie mocno mnie rozczarowały. Sięgnęłam więc po <> raczej z ciekawości i, aby uniknąć frustracji, na wszelki wypadek zbyt wiele sobie po nim nie obiecywałam. Przeczytałam jednak jednym tchem i pierwszy raz po długim czasie poczułam podczas lektury ciarki na plecach, gęsią skórkę, niepokój i ulgę."
Ivana Srbková, iLiteratura.cz
"Książka <> jest mała, lekka, można wręcz powiedzieć kieszonkowa. Gdyby jednak powaga spraw, jakie porusza w niej autorka, miała przełożenie na ciężar książki, kieszeń mogłaby szybko się zarwać."
Barbora Nachtmanová, Topzine.cz
"Mówiąc bez ogródek: w osobie Petry Soukupovej czeska literatura odnalazła talent, którego brakowało w linii młodej generacji prozaików."
Petr Vaněk, iLiteratura.cz
Kuba ma sześć lat, osiem miesięcy i trzynaście dni. Pomijając fakt, że brat go nie lubi, a tata za bardzo nie zwraca na niego uwagi, nic złego mu się w życiu nie dzieje. Po prostu nie lubi treningów i nie lubi brata, Martina, jak go straszy. Kuba jest cały jaśniutki i strasznie mały jak na swój wiek. Nie lubi jeść. Czasami wyrzuca przez okno. Ale potem już się boi, bo raz kawałek mięsa spadł na parapet sąsiadów z dołu. Kuba ma dla siebie całą mamę, Martin całego tatę, i każdy z nich chciałby też kawałek tego drugiego rodzica.
Vojta jest rudy i wycina z papieru modele okrętów. Mama mówi, że kiedy wycina, nic do niego nie dociera. Nie za bardzo to kuma, ale przywykła. Siostra, Pavla, nie przywykła, a to dlatego, że jest strasznie głupia. Ale to tak naprawdę strasznie. Uczy się na kucharkę i już teraz jest okropnie gruba. Vojta ma jedenaście lat, Pavlína szesnaście, ale i tak by go nie dogoniła, on biega szybciej. Vojta i Paula mieszkają z mamą. Tata Vojty podobno jest marynarzem i służy na statku gdzieś za granicą. Tata Pavlíny mieszka w Stanach i czasem wysyła jej paczki, ale też jest dupkiem.
Helena sama wychowuje Jiříka. Tata nie za bardzo chce go widywać. Jego pech, idiota. Ale płaci. Helena ma młodszą siostrę, Hanę, ale nigdy za sobą nie przepadały. Po prawie dwudziestu latach Hana odzywa się do siostry tylko z powodu śmierci kogoś, kogo Helena nie tylko całe wieki nie widziała, ale nawet wcześniej nie lubiła. Hanka pisze "Przyjedź". Czemu nie. Helena chciała to przecież zrobić już ze sto razy. Nie, dużo więcej razy. Ale kiedy przyjeżdża, zauważa coś dziwnego. Jej własny syn wygląda jak jej ojczym. Coś jest nie tak.
"Zniknąć" - trzy nowele, trzy współczesne historie rodzinne. Trudno się od nich oderwać. Opowiedziane wartko i beznamiętnie, wywołują jednak w czytelniku burzę emocji. Doskonale skonstruowana fabuła, żywi bohaterowie, którzy zabierają w swój świat; równocześnie, niepostrzeżenie i z zaskakującą siłą prowokując nasze własne wspomnienia - najmocniejsze - rodzinne. Bo właśnie w tych relacjach - rodzinnych - jak nigdzie indziej zacierają się granice między miłością a nienawiścią, egoizmem a poświęceniem, codziennością a mroczną tajemnicą. Nic nie daje nam tyle sił i równocześnie tak bezwzględnie nie obezwładnia, jak rodzina. Przecież wszyscy wiemy, że...
...najwięcej wypadków przydarza się w domu!
"Zniknąć" błyskawicznie stało się w Czechach bestsellerem i przyniosło młodej autorce, Petrze Soukupovej, najważniejszą czeską nagrodę literacką Magnesia Litera w kategorii Książka Roku.
[Wydawnictwo Afera, 2012]