Książka: Jadąc do Babadag

„Jadąc do Babadag” zaanonsowano na okładce jako książkę „przygodową i podróżniczą”[1], ale o ile z tym drugim określeniem można się zgodzić, pierwsze z nich nie wydaje się trafne – nazbyt upraszcza sens tej niezwykłej prozy. Dla mnie to zresztą bardziej poezja niż proza; poemat o podróżowaniu, nie tylko ze względu na obfitość przynależnych liryce środków wyrazu, ale przede wszystkim z uwagi na poziom wrażliwości autora. Początkowo Stasiuk relacjonuje w specyficzny dla siebie, poetycki sposób ...

Przyznam, że nie mam wielu skojarzeń z Europą południowo–zachodnią. Kiedy mówię: Rumunia, Albania, Mołdawia - mam na myśli Cyganów, ich tabory, zapyziałe miasteczka, bez ulicznych lamp, asfaltowej drogi, kury przechadzające się po całej miejscowości, studnie, zardzewiałe kombajny, rozklekotane auta. Widzę ogromne, puste przestrzenie, z maleńkimi osadami, wioseczkami, w których ludzie oddychają cięższym, gęstszym, lepiącym się powietrzem, przykryci szklanym kloszem, odcięci od reszty świata. Hist...

„Serce mojej Europy bije w Sokołowie Podlaskim i w Husi. Ni chu-chu nie bije ono w Wiedniu. (…) Ani w Budapeszcie. Najbardziej nie bije w Krakowie. To wszystko poronione próby transplantacji. Lifting i lustro czegoś, co jest gdzie indziej. Sokołów i Husi niczego nie naśladują. Spełniają się w swym przeznaczeniu”*. Tak Andrzej Stasiuk w swej nie tak dawno nagrodzonej powieści wyjaśnia odrobinę zaskoczonemu może jego wyborem czytelnikowi motywy fascynacji tymi regionami Polski, Słowacji, Rumun...

Czternaście esejów na nieco więcej niż trzystu stronach. Trzy piękne fotografie, z czego dwie na okładkach. Tytułowy esej, chyba najdłuższy, ostatni, zostawiony czytelnikowi na deser. Nagroda Nike w 2005 roku. Eseje drukowane we fragmentach w „Gazecie Wyborczej”, „Tygodniku Powszechnym”. Anonse w prasie codziennej i literackich pismach. Nie można było nie kupić. Nie można było nie przeczytać. Ale czy zachwyca? Jak może zachwycać, jeżeli nie zachwyca? Wychodzę na ignoranta, jeżeli powiadam, że nu...

Im jesteśmy starsi, tym nam trudniej ruszyć się z domu. Poza niezbędnym opędzeniem codzienności – praca, zakupy, urzędy, lekarze, niekiedy wymuszony na sobie i bliskich ruch „dla zdrowia” po najbliższej, dobrze znanej okolicy - w zasadzie najchętniej siedzielibyśmy we własnych czterech ścianach. Bo taniej. Bo bezpieczniej. Bo bez zbytecznego wysiłku. Bo wszystko dobrze znane i oswojone. Jeśli już od wielkiego dzwonu wyruszamy trochę dalej, to zwykle są to podróże po trasach konwencjonalnych, wyp...

Niezwykle trafna i przenikliwa próba opisu zapomnianej i niechcianej części Europy, każdego odbiorcę zaskoczy niesamowitym wręcz wyczuciem innych czasoprzestrzeni. Czasoprzestrzeni dyktowanych nie przez dyszący żądzą sukcesu i bycia styl zachodni, lecz ten drugi, niemodny dzisiaj i nie na topie styl włóczęgi, człowieka nie-sukcesu, przegranego(?) - według, oczywiście, przyjętych współczesnych standardów. W dzisiejszych zwariowanych czasach Stasiuk odkrywa przed czytelnikiem obszary Europy, g...

Generalnie nie przepadam za prozą Stasiuka, jednak tym razem to naprawdę coś! Refleksje z włóczęgi po Rumunii, Ukrainie, Mołdawii, Węgrzech i Albanii (sic!) - niesamowite po prostu! Widziałam część tych rejonów, a nawet miejscowości, o których pisze, i po prostu nie mogłam się nadziwić, że tak celnie i ironicznie zarazem można oddać wrażenia, które te miejsca wzbudzają. Miesiąc temu byłam w Suczawie (Rumunia), a teraz czytając o tym mieście u Stasiuka czułam niemalże déjà vu. Słowem - jestem pod...

Rzeczywiście ta książka to czar wspomnień odkrytych na nowo oczami autora. Tu wielki ukłon dla Pana Stasiuka, bo byłam w tych miejscach, byłam... Powieść jest zbitką wspomnień z podróży po wschodniej i południowej części Europy, nie tej skomercjalizowanej, ale tej nieodkrytej, którą się nie zwiedza, a tylko bywa przejazdem, lub nie bywa wcale, bo ani tu dróg asfaltowych, ani widoków szczególnych, ale gdzieś z głębi unosi się jakiś osobliwy urok. I ludzie jacyś inni, i czas jakiś wolniejszy, i s...

Andrzej Stasiuk, urodzony w roku 1960 w Warszawie pisarz (m.in. drastyczne wspomnienia z więzienia "Mury Hebronu" czy "Opowiadania galicyjskie"), założyciel wydawnictwa "Czarne" (1996). Od 1987 roku mieszka w Czarnem, wsi w Beskidzie Niskim. „Jadąc do Babadag” to najnowsza, uhonorowana Nagrodą Nike powieść Andrzeja Stasiuka. Kolejny raz pisarz oprowadza nas po swoich ulubionych miejscach. Podobnie jak w "Białym kruku", "Zimie" czy "Opowieściach galicyjskich", autor opisuje prowincję. Tym raze...

"Jadąc do Babadag" to książka o podróży przez zapomnianą Europę, tę, która zawsze była uważana za gorszą i zacofaną. Andrzej Stasiuk jedzie samochodem, autostopem, pociągiem. A za oknami – Polska, Słowacja, Węgry, Rumunia, Słowenia, Albania, Mołdawia.

Jego opowieść to historia przygodowa i podróżnicza. Ale nie tylko w sensie geograficznym, także – a może przede wszystkim – intelektualnym i duchowym. To wyprawa w głąb świadomości mieszkańca tej części Europy, która – gdy popatrzeć na nią uważnie i bez kompleksów – fascynuje i wymyka się jałowym porównaniom z Zachodem i Wschodem.

Nagroda Literacka "Nike" 2005.


"Kto kiedykolwiek zobaczył »materię w ostatecznym upadku« tak, jak bohater »Dukli« w opuszczonym szalecie miejskim, ten nie zazna spokoju. Dowodem na to jest »Jadąc do Babadag«
(...)
W miarę czytania okazuje się, że ta książka nie jest wcale dziennikiem podróży, ale traktatem o naturze świata, z ostrym podziałem na to, co prawdziwe i fałszywe".

Justyna Sobolewska


"To nie są okoliczności, w których mogłaby rozwinąć się bardziej skomplikowana akcja, tam najwyżej czasem jakby na coś się zanosiło, ale nic z tego nie wynika. Brak zewnętrznego następstwa wydarzeń znakomicie rekompensuje »fabuła wyobraźni«, ciągłość jednego sposobu patrzenia, równy rytm pięknej frazy".

Paweł Gołoburda


"»Jadąc do Babadag« otwiera przypomnienie wędrówek Stasiuka po Polsce z początku lat 80., a zamyka opis wyjazdu do Solca. Wewnątrz tej wyrazistej ramy pisarz pomieścił impresje – albo lepiej: fotografie prozą – z podróży po krajach Europy Środkowej. Są to podróże zaiste paradoksalne".

Robert Ostaszewski


"W swojej najnowszej książce »Jadąc do Babadag« Stasiuk oprowadza nas właśnie po gorszej i brzydszej części Europy (mówi o niej »moja Europa«), po krainach, o których bogatsza część naszego kontynentu wolałaby nie wiedzieć.

Jarosław Klejnocki


"Stasiuk ostrożnie i z wyczuciem zanurza się w przestrzeń odwiedzanych po drodze miejsc, tak by za każdym razem nie zniszczyć jej swoją obecnością. Trochę jak niewidzialny duch pojawia się na dalekiej prowincji i obserwuje ją niezauważony przez jej mieszkańców".

Magda Głaz


"To nie jest zwykła książka podróżnicza, tylko raczej zapis świadomości i światopoglądu. Wędrówka do swojego wnętrza i poszukiwanie dzięki mapom krain, a dzięki krainom prawdziwego życia, które wrze".

Sebastian Frąckiewicz


"(...) »Jadąc do Babadag« to subtelna opowieść, dużo mądrzejsza od banalnych travelogues o podróżach do Tajlandii czy Tybetu. Bilet do Bangkoku może dziś nabyć każdy, ale to, gdzie się kupuje bilet do Babadag, wie tylko Andrzej Stasiuk".

Piotr Siemion

[Wydawnictwo Czarne, 2016]

Czy życie jest usiane nagrobkami faktów? Jak wyglądają medaliony ludzkiej pamięci na tych jakże osobliwych mogiłach? Wybierając się śladami Stasiuka poprzez Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię, Słowenię, Albanię, Mołdawię - zamiast zdemaskowania pewnych niewiadomych uzyskamy jeszcze bardziej skomplikowane równanie. Jeśli można mówić o zaginionych połaciach państw, to Stasiuk jest Charonem ostatniej podróży po granicach, które muszą odejść, po granicach które tak naprawdę, nawet jeśli znikną...

Będę oryginalny, ale znajduję tę książkę dosyć przeciętną. Jakbyś jechał pociągiem i przez okno obserwował jakieś przygnębiające, smutne i bure krajobrazy.