Książka: Hakawati, mistrz opowieści

Hakawati to ten, który opowiada historie, mity i baśnie. Gawędziarz, artysta, trubadur. Zarabia na życie snując opowieści. Wspaniały hakawati staje się bogaty, kiepski kładzie się spać głodny. Sama opowieść zaś nabiera własnego tempa, usamodzielnia się, a w końcu zaczyna żyć własnym życiem. Świat arabski obfituje w niespotykane i egzotyczne opowieści, Arabowie bowiem traktują sam akt mowy jako tworzenie historii. Ich świat, kultura i sposób życia bardzo temu sprzyja. Sam autor dyktuje nam pr...

Hakawati, to w tradycji libańskiej mistrz opowieści, człowiek, który zawodowo zajmuje się opowiadaniem historii. Jeśli hakawati jest dobry w tym co robi, a ludzie chętnie go słuchają, staje się on bogatym i popularnym człowiekiem. Niestety tradycja hakawatich w dobie kina, telewizji i komputerów, praktycznie już wymarła. Gdybyśmy cofnęli się w czasie o kilkadziesiąt lat, Rabih Alameddine byłby chyba jednym z najbogatszych hakawatich Libanu. Zaczyna się od baśni, w której potężny arabski emir...

Powieść Rabiha jest jednocześnie dla dorosłych i dla dzieci ukrywających się w tychże dorosłych. Z jednej strony to kunsztownie napisana książka - ma wiele wątków, kolejne opowiadania kryją w sobie jeszcze mniejsze opowieści, wszystko ładnie się komponuje i nie męczy czytelnika. Wręcz przeciwnie - hakawati potrafi w czarujący sposób zainteresować i wciągnąć w swoje opowieści. Z drugiej strony wkraczamy w świat libańskiej wyobraźni, legend i podań, żeby poznać historię walecznego Bajbarsa, wyu...

Każdy człowiek ma swoją opowieść, każda opowieść ma swojego mistrza.

Hakawati zarabia na życie opowiadaniem historii. To jego praca, powołanie i przeznaczenie. Jest źródłem opowieści, bogiem, który stwarza i niszczy. Początkiem i końcem. Jest życiem i śmiercią. Mistrzem opowieści.

Opowieść Osamy al-Charrata zaczyna się w Bejrucie, w mieście, w którym baśnie przenikają się z realizmem, a historie tworzą się każdego dnia na nowo. Informatyk, na pozór typowy Amerykanin z Los Angeles, wraca do rodzinnego miasta, żeby pożegnać się z chorym ojcem. Wie, że powinien zakończyć historię, która zaczęła się w tym samym miejscu wiele lat temu. Najpierw jednak musi wrócić do samego początku. Do swojego dziadka, słynnego hakawatiego, libańskiego mistrza opowieści.

Kiedy wokół łóżka umierającego ojca skupia się cała rodzina, Osama zaczyna swoją opowieść. Wskrzesza nie żyjących już od dawna ludzi, swoich pradziadków, zwariowane ciotki i barwnych wujków. Z nieprawdopodobnych historii wyłania się obraz intrygującego Libanu, który tętni życiem, buzuje od nagromadzonych opowieści i przenikających się kultur.
Słowa Osamy ożywiają jednak znacznie więcej: Fatimę o ciętym języku i niezrównanym poczuciu humoru, która rzuciła wyzwanie dżinnowi i została jego kochanką, latające dywany, dzielnego księcia, nawróconego rzezimieszka i błyskotliwą Lajlę, nieraz ratującą z opresji całe zastępy wojowników.

Od przeznaczenia nie można uciec, a przeznaczeniem Osamy jest snucie opowieści, która scali jego rodzinę, przywróci mu jego własną tożsamość, pozwoli godnie odejść ojcu, a przede wszystkim zaczaruje słuchaczy.

"Hakawati, mistrz opowieści" to magiczna historia o wielopokoleniowym rodzie, który z pasją zajmuje się ubarwianiem rzeczywistości. O miłości, przed którą można uciekać w nieskończoność, ale i tak zawsze dopadnie człowieka w najmniej oczekiwanym momencie. O codziennym życiu wśród orientalnych zapachów Libanu, o mozaikowym świecie arabskiej kultury i o tym, że granice między światem realnym a baśniowym nigdy tak naprawdę nie istniały.

[Znak, 2009]

Dzięki „Hakawatiemu, mistrzowi opowieści” przenosimy się do Libanu. Do Libanu? I do Los Angeles. I do piekła. Mało jest miejsc, do których Hakawati nas nie zabiera, zaczynając od realistycznych, na najbardziej fantastycznych kończąc. I można powiedzieć, że na takich właśnie dwóch płaszczyznach – realistycznej i fantastycznej – toczy się akcja powieści. Można, ale byłoby to nadużycie – a może raczej „niedoużycie”. Fabuła bowiem kluczy i wije się w milionach różnych miejsc i w milionach rzeczywist...