Książka: Zdążyć przed Panem Bogiem

„Zdążyć przed Panem Bogiem” to reportaż oparty na wywiadzie Hanny Krall z Markiem Edelmanem, ostatnim przywódcą powstania w getcie warszawskim. Jednak bardziej niż o samym Holocauście, jest to dzieło o życiu i umieraniu. Opowiadając o getcie, Edelman opowiada głównie o śmierci. Twierdzi, że wszyscy tam doskonale zdawali sobie sprawę z tego, że wkrótce ich życie dobiegnie końca, a ich bunt był walką o godną śmierć. Ludzie chcieli umrzeć z bronią w ręku, na polu walki, a nie biernie poddając się p...

Hanna Krall to polska dziennikarka i pisarka. Urodzona w 1937 r. w Warszawie w rodzinie żydowskiej Polka, w czasie II wojny światowej straciła wszystkich bliskich. Sama reporterka tylko cudem uniknęła śmierci, ponieważ szczęśliwie została wykradziona z transportu. Pisarskim debiutem Krall jest zbiór reportaży z 1972 r. "Na wschód od Arbatu", ale największy rozgłos przyniosła jej tłumaczona na wiele języków książka "Zdążyć przed Panem Bogiem" - zapis rozmowy z Markiem Edelmanem, lekarzem i ostatn...

Książka genialna. Literatura faktu i piękna zarazem. Edelman jest bardzo wiarygodny, nie dokonuje heroizacji wielu ludzi, a wręcz przeciwnie, pokazuje, jacy byli naprawdę. To mnie tak ujęło. Poza tym nie wydaje opinii, po prostu opowiada, jak było. A było ciężko, haniebnie, zimno i strasznie. Wiadomo, historia likwidacji getta oczami jednego z nielicznych, co przeżyli... Książka uczy historii, uczy szacunku, uczy tolerancji. Wywołuje współczucie, pokazuje obraz walki o życie. Bo tu chodzi wł...

"Zdążyć przed Panem Bogiem" to słowa Marka Edelmana, bohatera książki Hanny Krall, którego życiorys stał się literackim dokumentem z tragicznych dziejów polskich Żydów. Edelman był zastępcą komendanta Żydowskiej Organizacji Bojowej, potem pracował jako kardiochirurg, zdobywając międzynarodowy rozgłos. Rozmowa, jaką przeprowadziła z nim autorka, stanowi kanwę książki będącej relacją z okresu likwidacji getta warszawskiego i powstania w 1943 roku. Krall powiedziała, że Marek Edelman zawsze miał ambicję zdążyć – jako żołnierz podczas wojny i jako lekarz w czasach powojennych. Chciał być punktualnie na miejscu wtedy, gdy zjawiała się śmierć, żeby ją, jeśli to tylko możliwe, uprzedzić. Edelman "ma swoje sprawy z Panem Bogiem, mam wrażenie, że i Pan Bóg ma z nim swoje sprawy", stwierdziła po latach pisarka w jednym z wywiadów.

Od 1997 roku książka cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem, doczekała się tłumaczeń na wiele języków, a w Polsce sprzedała się już w nakładach ponad 170 tysięcy egzemplarzy.

[Wydawnictwo a5, 2010]

"...Przecież nie piszemy historii. Piszemy o pamiętaniu". Hanna Krall "Zdążyć przed Panem Bogiem" [Wydawnictwo a5, 2006]

Jest to wywiad z Markiem Edelmanem, uczestnikiem powstania w warszawskim getcie. Reportaż przedstawia realia życia w żydowskim getcie, ale i czasy powojenne. Książka jest strumieniem świadomości Edelmana - stąd jej niejednorodność, czasem nawet fragmentaryczność.

"Zdążyć przed Panem Bogiem" Hanny Krall to z jednej strony relacja, zapis przebiegu powstania w getcie żydowskim w Warszawie. Z drugiej strony jest to historia powojennych losów Marka Edelmana, ostatniego przywódcy powstania.