Recenzuje: Oczarowana Książkami


Z nieznanego mi powodu właściwie od zawsze interesuję się wszystkim, co związane jest z Anglią i jej mieszkańcami. Intryguje mnie ich szeroko pojęta kultura, szczególnie literatura. Kiedy zobaczyłam „Przejrzeć Anglików. Ukryte zasady angielskiego zachowania”, wiedziałam, że to pozycja dla mnie! Na stronie wydawnictwa Muza książka polecana jest jako „lektura obowiązkowa dla tych, którzy wybierają się do Wielkiej Brytanii, i dla tych, którzy już tam są”, a ja dodam, że także dla tych, którzy jak ja są nią zafascynowani i chcą dowiedzieć się o niej czegoś więcej.

„Przejrzeć Anglików” to wznowienie. Książka po raz pierwszy ukazała się w Polsce w 2007 roku, ale od tego czasu nie straciła na aktualności – społeczeństwa tak szybko się nie zmieniają. Zresztą sama autorka to potwierdza – kiedy szukała źródeł niektórych charakterystycznych zachowań, okazało się, że miały one miejsce już nawet w średniowieczu. W swojej publikacji powołuje się także na innych autorów, którzy wcześniej pisali o mieszkańcach Anglii.

Pierwsze, co rzuca się w oczy, to okładka, bardzo… angielska. Jest utrzymana w stonowanych barwach, z wyróżniającym się tytułem w żywym kolorze. Znajduje się na niej mężczyzna od razu kojarzący się ze słynnym detektywem, Sherlockiem Holmesem. Spogląda on przez lupę, w której odbija się przywodzący na myśl Wielką Brytanią obrazek – Big Ben oraz charakterystyczne czerwone piętrowe autobusy. Niespodzianką jest powiększenie tego widoku znajdujące się na wewnętrznej stronie okładki i skrzydełek.

Jak wiadomo, o Anglikach napisano już wiele i mogłoby się wydawać, że trudno powiedzieć na ich temat coś nowego. W takim razie co jest takiego wyjątkowego w „Przejrzeć Anglików”? Zacznę od tego, że książka została napisana przez antropologa społecznego, który jest… Angielką. Mimo iż Kate Fox zajmuje się zawodowo badaniami, nie jest to pozycja ściśle naukowa (co sama podkreśla we wstępie). Autorka pracowała nad nią kilka lat i samodzielnie przeprowadzała różnego rodzaju doświadczenia, których celem było zweryfikowanie jej spostrzeżeń. Z pewnością można dowiedzieć się z tej książki wielu nowych rzeczy, ponieważ nawet z nieprzyjemnymi cechami swoich rodaków rozprawia się z rozbrajającą szczerością.

Pisząc „Przejrzeć Anglików”, posłużyła się stylem będącym specyficzną mieszanką kilku: naukowego, popularnonaukowego i publicystycznego. Jest on jednak przystępny. Tekst czyta się dobrze - zadbała o to, by nie był zbyt „suchy”, często przytacza anegdotki albo opisuje coś z przymrużeniem oka, udowadniając, że w jej żyłach płynie angielska krew - dzięki której w jej książce znaleźć można istotę wyspiarskiego humoru.

Tym, co mi przeszkadzało, były powtórzenia (pomijając części podsumowujące bloki tematyczne, sytuacje, kiedy dana cecha potwierdzała inną itp.). Owszem, Fox zastosowała je celowo, ponieważ w pewien sposób systematyzują zgromadzoną przez nią wiedzę. Prawdopodobnie niektóre informacje powtarzają się w różnych miejscach ze względu na osoby, które zainteresują się tylko wybranymi fragmentami. Dla mnie jednak było to męczące, gdyż podczas linearnej lektury kilkakrotnie czytałam o tych samych rzeczach.

Autorka poruszyła bardzo dużo tematów, jak: etykieta, tzw. wyższe sfery, kontakty międzyludzkie, humor, obyczaje, życie codzienne - i wiele innych. Publikacja podzielona jest na rozdziały i liczne podrozdziały, co zapewnia przejrzystość i ułatwia znalezienie interesujących nas części. Moim zdaniem czcionka jest zbyt mała, jednak zdaję sobie sprawę, że przy większej znacznie zwiększyłaby się objętość publikacji (która i tak książka ponad 600 stron).

Celem Kate Fox było zdefiniowanie angielskości i zidentyfikowanie cech, które najlepiej charakteryzują Anglików. Jak to sama określiła, poszukiwała charakteru narodowego. Sama nie mogę stwierdzić, na ile jej spostrzeżenia są trafne, a wyniki badań miarodajne, ale jej argumentacja jest klarowna i logiczna. Widać też, że starała się być obiektywna, zaś praca jest jej prawdziwą pasją. Dzięki tej pozycji można spojrzeć na mieszkańców Anglii z zupełnie innej perspektywy, a nawet ich zrozumieć. Czasami autorka podaje na tacy rozwiązania w stylu „I Ty możesz być Anglikiem! Wystarczy, że…”. Zresztą po przeczytaniu „Przejrzeć Anglików” sprawdzimy, ile w nas samych jest z mieszkańców Wielkiej Brytanii. Może więcej, niż nam się wydaje? Z chęcią przeczytałabym podobną pozycję napisaną przez Polkę (czy też Polaka) o Polsce.



Tytuł: Przejrzeć Anglików. Ukryte zasady angielskiego zachowania
Autor: Kate Fox
Tłumaczenie: Agnieszka Andrzejewska
Wydawca: Muza, 2014
Liczba stron: 624

Ocena: 5/6


Autorka recenzji prowadzi blog www.oczarowanaksiazkami.blogspot.com.