Zwykliśmy sądzić, że co najmniej do czasu sufrażystek kobietę traktowano jako istotę gorszą niż mężczyzna. Skoro już Arystoteles uważał kobiety za niedoskonałych mężczyzn, a w II wieku Anno Domini jeden z Ojców Kościoła, Tertulian, określał płeć niewieścią jako wrota diabła… Régine Pernoud udowadnia jednak, że tytułowej kobiecie w czasach katedr – czyli czasach średniowiecza – wiodło się dużo lepiej niż w oświeconej nowożytności i wieku XIX.

Od Dhuody, autorki pierwszego traktatu poświęconego wychowani (wiek IX), przez liczne opatki, margrabiny, władczynie – jak królowa Anglii, Alienor z Kastylii – aż po Katarzynę ze Sieny i Joannę d’Arc (wiek XV). Od szkół klasztornych, w których edukowali się zarówno chłopcy, jak i dziewczęta, przez opactwa, ośrodki kultury i nauki, aż po dworną miłość, wyrażaną w najsubtelniejszych poematach. Panorama społecznej i kulturowej pozycji kobiet, zarówno szlachcianek, jak i zwykłych wieśniaczek. Od triumfu do upadku.

To kolejna pozycja z popularnonaukowego cyklu Książnicy, którą przeczytałam – była jeszcze cudowna książeczka zatytułowana „Krowy, świnie, wojny i czarownice. Zagadki kultury” Marvina Harrisa. Też polecam. Ale pozwolę sobie zauważyć, że hasło „literatura popularnonaukowa” wywołuje niekiedy pobłażliwy uśmieszek. Szkoda, bo tylu ciekawych rzeczy się można dowiedzieć, a w Poważnych Pracach Naukowych najczęściej pojawia się niezrozumiały bełkot z trudnych słów. Chyba lepiej napisać coś lżejszym tonem – oczywiście rzetelnie a zgodnie ze stanem rzeczywistym – dla szerszego grona czytelników niż uczoną rozprawę, którą przeczyta kilku specjalistów.


[recenzja została również zamieszczona na moim blogu czytelniczo-literackim]