Decyzję o lekturze książki autora nam nieznanego często podejmujemy po zapoznaniu się z notką biograficzną. Richard Wagner należy według niej do czołówki niemieckich prozaików urodzonych i wychowanych w Rumunii. Skojarzyć może się to, nieprzypadkowo, z osobą Herty Muller - pisarki, spod której pióra wyszły wydawane ostatnio z sukcesami książki "Sercątko" i "Dziś wolałabym siebie nie spotkać". Nie bez powodu czytelnik może skojarzyć sobie ten duet - Herta Muller i Richard Wagner byli małżeństwem. Informacja ta miałaby posmak plotki, gdyby służyła li tylko samej sobie. Okaże się jednak, że niedawny życiowy duet łączy tematyka książek - oboje wracają do przeszłości.

"Miss Bukaresztu" to nietypowy, trzymający w napięciu kryminał. Pierwszym narratorem, jakiego poznajemy, jest Dinu Schullerus, mieszkający w Berlinie przesiedleniec z Rumunii. Wyjechał z rodziną dzięki temu, że żona była stuprocentową Niemką - on sam był pierwszym "obcokrajowcem" w rodzinie. Jednak to nie pochodzenie skłoniło go do opuszczenia ojczyzny. Żona postawiła mu warunek - albo ona, albo praca w Securitate.

Przeszłość zaczyna mścić się po latach. Dino pracuje w agencji detektywistycznej. Dostaje zlecenie śledzenia niewiernej żony. Okazuje się, że zna ją z Rumunii, że była jego dawną kochanką. Nie tylko z nią sypiał, ale miał zlecenie, by ją szpiegować. Podejrzliwy mąż dostaje dowód zdrady i znika. Nie chce dalszych materiałów, które mogłyby przyczynić się do uzyskania rozwodu. Po kilku dniach okazuje się, że Erica nie żyje! Co się stało? Dino musi stanąć twarzą w twarz z tajemnicami swojej młodości.

Coraz częściej wątek kryminalny nie wystarcza, by przyciągnąć wybrednego czytelnika, który w księgarni ma wybór setek tytułów. U Richarda Wagnera bardziej interesujące od samej fabuły jest tło obyczajowe. Dinu, Erika, wszyscy niemal bohaterowie mieli w Rumunii coś wspólnego ze służbami specjalnymi. "Miss Bukaresztu" to także opis funkcjonowania bezpieki - szantaże, matnia niezrozumiałych układów i zależności. To także próba opisania rzeczywistości "królestwa robotników". Nawet ta ocena nie jest jednolita - Wagner prezentuje rozmaite punkty widzenia. Dzięki przewrotowi w latach czterdziestych dziadek bohatera z pastucha analfabety stał się wójtem; panienka z dobrego inteligenckiego domu musiała odpracowywać swoje "niezdrowe pochodzenie"…

"Miss Bukaresztu" to opowieść wielopoziomowa. Jeden z nich to oczywiście intryga i próba rozwikłania tajemnicy śmierci pięknej kobiety. Jednak nie tylko. Wagner umiejętnie połączył historię rodzinnego konfliktu pokoleń i sytuacji emigranta. Dinu powtarza sobie: "Zachowuj się tak, jakbyś się nie wyróżniał negatywnie wśród tubylców. Imigrant, któremu się udało, nie może przesadzać." Na dworcu od lat zaopatruje się w prasę z ojczyzny, wciąż kibicuje temu samemu lokalnemu klubowi i żyje w przeświadczeniu, że w Rumunii wszystko byłoby inaczej. Wyobraża sobie tamten świat - jego dzieci miałyby dla niego większy szacunek, byłby u siebie. Czy byłoby lepiej? A może tęskni tylko dlatego, że obiekt jego marzeń jest nieosiągalny?

Książka zachwyca przede wszystkim misterną i pomysłową konstrukcją. Można ją zarysować w kilku słowach: Dinu pisze książkę o swoich poszukiwaniach, wysyła ją do człowieka, który zna jego i znał Erikę. Rumuński literat dysydent czyta maszynopis, opowiada własne przeżycia, potem książka trafia do młodego chłopca, który uczestniczył w jego kursie dla pisarzy. Okazuje się, że jest on synem Dinu. Każdy z bohaterów patrzy na zabójstwo Eriki i własną oraz narodową przeszłość zgoła odmiennie. Każdy z tego tria posługuje się odmiennym, wyrazistym stylem.

"Miss Bukaresztu" to nie tylko kryminał, który zadowoli nawet tych, którzy za gatunkiem nie przepadają. To także opowieść o rozliczeniu się z historią i analiza ostatniego półwiecza dziejów Rumunii.